اختلالات خواب؛ عامل پنهان تصادفات جاده‌ای و بیماری‌های مزمن
خبرگزاری مهر، گروه استانها: این روزها بسیاری از مردم با انواع اختلالات خواب مانند بی‌خوابی، کم‌خوابی یا پرخوابی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. سبک زندگی مدرن، افزایش استفاده از فناوری‌های دیجیتال، استرس‌های روزمره و تغییرات در عادات غذایی از جمله عواملی هستند که کیفیت خواب را تحت تأثیر قرار داده‌اند. اختلالات خواب باعث کاهش انرژی و تمرکز در طول روز می‌شوند و می‌توانند زمینه‌ساز بیماری‌های مزمن و حتی حوادث خطرناکی مانند تصادفات جاده‌ای باشند.
در همین راستا، سمینار تخصصی اختلالات خواب شامگاه پنجشنبه در اهواز با حضور کارشناسان برجسته برگزار شد تا اهمیت این موضوع را بیش از پیش به جامعه و مسئولان یادآوری کند.
سمینار تخصصی اختلالات خواب به میزبانی دانشگاه علوم پزشکی اهواز برگزار شد. در این نشست، دکتر صادق‌نیت حقیقی، مشاور وزیر بهداشت و متخصص فلوشیپ خواب، با اشاره به نوپا بودن علم خواب در ایران و جهان، گفت: اختلالات خواب در علم پزشکی یک رشته جدید محسوب می‌شود. این علم در دنیا حدود پنج دهه و در ایران تقریباً دو دهه سابقه دارد. پیش از این، برداشت‌های نادرستی درباره خواب وجود داشت اما اکنون می‌دانیم که مغز در حالت خواب یکی از پیچیده‌ترین مراحل فعالیت خود را تجربه می‌کند.
دکتر صادق‌نیت حقیقی با بیان چالش‌های تشخیص اختلالات خواب در ایران، افزود: بسیاری از بیماران دیر تشخیص داده می‌شوند یا اصلاً تشخیص داده نمی‌شوند. این مسئله اهمیت آگاهی عمومی و توجه بیشتر مسئولان به این حوزه را نشان می‌دهد.
ارتباط اختلالات خواب با بیماری‌های مزمن
وی در ادامه به ارتباط اختلالات خواب با بیماری‌های مزمن مانند فشار خون، افسردگی، دیابت و آریتمی اشاره کرد و گفت: اختلالات خواب یکی از عوامل مهم در وقوع تصادفات و حوادث جاده‌ای است. خطای انسانی عامل ۷۰ تا ۸۵ درصد تصادفات است و خستگی، خواب‌آلودگی و عدم تمرکز از مهم‌ترین دلایل این خطاها محسوب می‌شوند.
دکتر مهناز امینی، دبیر علمی سمینار اختلالات خواب با بیان اینکه داشتن خواب سالم و طبیعی، سلامت جامعه را ارتقا می‌دهد، افزود: نگرشی که در میان افراد جامعه وجود دارد، این است که افراد احساس می‌کنند خوابیدن نوعی اتلاف وقت است؛ به همین دلیل تغییر نگرش جامعه درباره خواب بسیار لازم و ضروری است و بی‌شک برگزاری سمینارهای علمی در این زمینه، توجه و اهمیت پزشکان و همچنین عموم مردم را در این‌باره افزایش می‌دهد.
دکتر امینی ادامه داد: علاوه بر این، می‌بینیم که در دهه گذشته تعداد قهوه فروشی‌ها بسیار افزایش یافته است که این مسئله صرفاً بحث تجارت نیست، بلکه یکی از دلایل آن، تمایل زیاد مصرف قهوه در میان جوانان است.
وی افزود: نگرش افراد درباره اختلال خواب عمدتاً به مفهوم بی‌خوابی است و کسانی که به آن دچار می‌شوند، معمولاً به قرص خواب یا مصرف مشروبات الکلی و یا هرآنچه که در به خواب رفتن آن‌ها تأثیر داشته باشد، روی می‌آورند.
فوق تخصص ریه و فلوشیپ خواب گفت: حس‌های غیرطبیعی مانند بختک، حرکت‌های غیرطبیعی مانند راه رفتن، حرف زدن، غذا خوردن و یا فریاد و وحشت در خواب، اختلالات تنفسی مانند آپنه خواب و افت اکسیژن خون، سندروم پای بی‌قرار و دندان قروچه، علائمی است که ابتلاء به اختلال خواب در فرد را نشان می‌دهد.
وی بیان کرد: درمان اختلالات خواب، ۵۰ درصد هزینه‌های درمانی را کاهش می‌دهد، البته این بدان منظور نیست که هزینه‌های درمانی اختلالات خواب کمتر می‌شود. داشتن خواب سالم، سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند، بنابراین از احتمال ابتلاء به بیماری‌های دیگر کاسته می‌شود.
دکتر حانیه راجی، دبیر اجرایی سمینار اختلالات و فوق تخصص ریه و فلوشیپ خواب نیز گفت: بی‌خوابی، پرخوابی، بدخوابی، اختلالات تنفسی مرتبط با خواب، اختلالات حرکتی مرتبط با خواب و اختلالات تغییر ریتم سیرکادین از انواع اختلالات خواب است و این روزها عاملی مانند استفاده زیاد از گوشی تلفن همراه، رایانه و فضای مجازی در افزایش آمار بروز این اختلال نقش مؤثری داشته است.
دکتر راجی عنوان کرد: در میان افراد جامعه، بیشتر نوجوانان و جوانان به استفاده از این ابزار در شب و روز اقدام می‌کنند، که این امر موجب افزایش ابتلای افراد به این نوع اختلال شده است.
وی اظهار کرد: اختلال خواب همچنین در افراد چاق شایع‌تر است؛ چاقی عامل خطرساز در بروز اختلال خواب محسوب می‌شود.
فوق تخصص ریه و فلوشیپ خواب با بیان اینکه زوایای اختلال خواب هنوز به طور کامل روشن نیست، اظهار کرد: اختلال خواب ممکن است در همه سنین بروز کند اما نوع آن در هر فرد متفاوت باشد؛ در برخی افراد به شکل اختلال تنفسی و خُر و پُف کردن و در برخی به صورت قطع تنفس در خواب (آپنه حین خواب) بروز کند.
ضرورت آگاهی‌رسانی و درمان اختلالات خواب
دکتر صادق‌نیت حقیقی تأکید کرد: خواب‌آلودگی و اختلال خواب یکی از مهم‌ترین علل تصادفات مرگبار است. هم متخصصان حوزه علم خواب و هم مسئولان کشور باید نسبت به این موضوع توجه بیشتری داشته باشند. آگاهی‌رسانی عمومی درباره اختلالات خواب و لزوم درمان آن نیز ضروری است.
وی همچنین از فعالیت بیش از ۴۰۰ مرکز تخصصی در سراسر کشور برای معاینه رانندگان حرفه‌ای از نظر بیماری‌های قلبی عروقی و اختلالات خواب خبر داد و ابراز امیدواری کرد که با افزایش آگاهی و اجرای پویش‌های پیشگیرانه، شاهد کاهش آمار مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات باشیم.
سمینار اختلالات خواب در اهواز، با حضور متخصصان برجسته، اهمیت توجه به اختلالات خواب را به عنوان یک مسئله بهداشتی و اجتماعی حیاتی برجسته کرد. افزایش آگاهی عمومی، تغییر نگرش جامعه و اجرای برنامه‌های پیشگیرانه، راهکارهای کلیدی برای کاهش تأثیرات منفی این اختلالات بر سلامت فردی و اجتماعی عنوان شد.
