اقدامات تغذیه‌ای برای کودکان دچار اضافه وزن و چاقی
برای پیشگیری از اضافه وزن و چاقی در کودکان ابتدا باید عادات غذایی و رفتارهای تغذیه‌ای در خانواده اصلاح شود. خانواده‌ها و مربیان مهدهای کودک باید با گروه‌های غذایی اصلی آشنا شوند و رعایت اصل تعادل و تنوع در برنامه غذایی روزانه کودک یعنی استفاده از ۵ گروه غذایی اصلی شامل نان و غلات؛ گروه میوه‌ها؛ گروه سبزی‌ها؛ گروه گوشت و حبوبات، تخم‌مرغ و مغزدانه‌ها و همچنین گروه لبنیات به مقدار کافی را بدانند.
توصیه‌های مناسب برای کودکان دچار اضافه وزن و چاقی
کودکی که دچار اضافه وزن و چاقی است در روز دست کم به ۲ واحد از گروه میوه‌ها و ۳ واحد از گروه سبزی‌ها نیاز دارد. سبزی‌ها و میوه‌ها به دلیل داشتن فیبر و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی در کاهش چربی‌های خون و پیشگیری از یبوست موثر است.
نوشابه‌ها و آب‌میوه‌های صنعتی و شربت‌ها حاوی مقدار زیادی قند هستند و کالری دریافتی کودک را افزایش می‌دهند و مصرف آن‌ها موجب اضافه وزن و چاقی کودک می‌شود. بنابراین به جای استفاده از آن‌ها می‌توان آب میوه طبیعی و تازه را در برنامه غذایی کودک گنجاند. به طور کلی مصرف خود میوه بهتر از آب آن است چون دارای فیبر بیشتری است.
شیرکاکائو و شیرهای طعم‌دار دارای مقدار زیادی شکر است و مصرف آن‌ها باید بسیار محدود شود و به جای آن‌ها از شیرهای ساده و کم چرب استفاده شود.
کودک برای خوردن صبحانه تشویق شود. نان و پنیر، نان و تخم‌مرغ، شیر کم‌چرب (کمتر از ۲ و نیم درصد چربی) عدسی، فرنی و شیربرنج کم‌شیرین، برای صبحانه کودک مفید است. مصرف کره، مربا و عسل تا حد امکان محدود شود.
روزانه دست کم ۲ میان وعده غذایی مناسب مانند: انواع مغزها، میوه‌ها و ساندویچ‌های خانگی کوچک مانند نان و پنیر و گوجه فرنگی، نان و پنیر و خیار، نان و تخم‌مرغ و گوجه فرنگی در برنامه غذایی کودک گنجانده شود.
در هنگام صرف غذای کودک، سس‌های چرب سالاد، سوسیس، کالباس، پیتزا، سیب‌زمینی سرخ کرده، غذاهایی که حاوی چربی زیادی است استفاده نشود. به جای آن‌ها می‌توان سالاد با ترکیباتی نظیر گوجه‌فرنگی، خیار، هویج و کاهو را همراه با سس تهیه شده از ماست، روغن زیتون، آبلیمو و سبزی‌های معطر، در کنار غذای کودک گذاشت.
از دادن غذا یا تنقلات به کودک دچار اضافه وزن و چاقی هنگام تماشای تلویزیون خودداری شود.
انواع سبزی‌ها مثل تکه‌های هویج، خیار، گوجه فرنگی، کاهو که کالری بسیار کمی دارد را می‌توان در برنامه غذایی کودک گنجاند. به عنوان مثال در میان وعده‌ها می‌توان در یک ظرف قطعات هویج، خیار، کاهو و گوجه‌فرنگی به همراه ماست یا به صورت جداگانه برای کودک تهیه کرد.
شیر و لبنیات برنامه غذایی کودکان دچار اضافه وزن به صورت کم‌چرب کمتر از ۲ و نیم درصد چربی تهیه شود. مصرف پنیر خامه‌ای و ماست‌های پرچرب و خامه‌ای که دارای مقادیر زیادی چربی و کالری بالا، توصیه نمی‌شود.
کودک به خوردن و آشامیدن مجبور نشود.
از حبوبات مثل عدس و لوبیا که منبع خوب پروتئین، ویتامین‌ها و املاح و همچنین فیبر است در برنامه غذایی روزانه کودک استفاده شود. فیبر موجود در حبوبات جذب مواد قندی و چربی را در روده کاهش می‌دهد.
استفاده از تنقلات پرکالری و پرچرب مانند سیب‌زمینی سرخ شده، چیپس، پفک، شکلات، کیک‌های خامه‌ای و شکلاتی، بستنی و شیرکاکائو در برنامه غذایی کودک بسیار محدود شود.
مصرف کره، سرشیر، خامه و سس مایونز برای کودک محدود شود.
به جای نوشابه‌های گازدار، کودک به خوردن آب و دوغ کم‌نمک و بدون گاز تشویق شود.
غذاهای حاوی فیبر مانند نان سبوس‌دار از قبیل نان سنگک، بیسکوئیت سبوس‌دار، خشکبار و میوه‌های خشک، میوه‌ها و سبزی‌های خام مثل هویج، کاهو، کرفس و گل کلم در برنامه غذایی کودک گنجانده شود.
آجیل و مغزها هم دارای چربی و کالری زیادی است و در مصرف آن‌ها نباید افراط شود.
برنامه غذا دادن به کودک به طور منظم و در محیطی آرام انجام شود.
غذا در ظرف کوچک‌تری برای کودک کشیده شود.
کودک تشویق شود که خواب منظم داشته باشد؛ به عنوان مثال ساعت ۱۰ شب تا ۶ صبح، به دلیل اینکه هورمون رشد در شب ترشح می‌شود و اگر زود از خواب بیدار شود، تمایل بیشتری به خوردن صبحانه دارد.
به کودک فرصت و پشتیبانی برای فعالیت بیشتر در روز داده شود (مثل پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، استفاده از پله و بازی‌های فعال مثل اسکیت) انتخاب فعالیت بهتر است با نظر کودک انجام شود و با سن کودک مناسب باشد که توانایی و اعتماد به نفس انجام آن را داشته باشد. در مهدهای کودک باید در صورت داشتن فضای لازم امکانات مناسب برای بازی در حیاط مهد فراهم شود تا کودکان با بازی بتوانند فعالیت لازم را داشته باشند.
انتهای پیام
