نظامی در داستان‌سرایی، فرهنگ ایران را با اسلام پیوند داد
محمد مرادی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، ضمن گرامی‌داشت روز نظامی گنجوی گفت: اگر بخواهیم در منظومه‌سرایی عاشقانه یک شاعر شاخص را معرفی کنیم، آن شخص نظامی است.
وی افزود: تا قبل از نظامی برخی از شاعران مانند سنایی در شعر اخلاقی – عرفانی و فردوسی در شعر حماسی توانسته‌اند مثنوی را به عنوان یک قالب جدی معرفی کنند. اما شاید تا قرن ششم هیچ شاعری به اندازه نظامی نتوانست ظرفیت‌های قالب مثنوی و روایت شاعرانه را در قلمرو زبان و ادبیات فارسی معرفی کند.
مرادی ادامه داد: از اقدامات مهم نظامی این است که توانست فرهنگ ایرانی و فرهنگ گذشته ایران قبل از اسلام را در داستان‌های خود با فرهنگ اسلامی پیوند دهد. از طرف دیگر توانست بین اخلاق، عرفان، حکمت و عشق یک ارتباط منطقی برقرار کند که در منظومه‌هایی مانند خسرو و شیرین و لیلی و مجنون به خوبی دیده می‌شود.
رئیس دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شیراز اظهار کرد: در کتاب هفت‌پیکر نظامی، یک نگاه جهانی را به روایت، داستان و عناصر فرهنگی ملل مختلف دنیا می‌بینیم که نشان‌دهنده نگاه فرهنگی و عمیق این شاعر بزرگ است. هرچند با وجود این نگاه، نظامی سعی دارد توجه به ایران و فرهنگ ایران را در نظام فرهنگی جهان یادآوری کند.
وی تصریح کرد: نظامی تلاش دارد نقطه آغازین اخلاقی را که در مخزن‌الاسرار شروع کرده است، به یک نگاه فلسفی و حکیمانه در کتاب اسکندنامه پیوند دهد و فلسفه یونانی و اسلامی را در کنار هم با اندیشه‌های خردورزانه ایرانی پیوند دهد. نظامی عملاً گونه‌های آمیخته از فرهنگ ایران اسلامی را شکل داده است که باعث قوت در ادبیات می‌شود.
مرادی با بیان اینکه آثار نظامی از دیرباز در میان همه اقشار مختلف جامعه فراگیر بوده است، گفت: تقریباً کمتر شاعری را می‌شناسیم که وقتی می‌خواهد مثنوی بسراید به تجربه‌های نظامی ننگرد. حداقل ۲۰۰ شاعر شاخص بعد از نظامی می‌شناسیم که به جای سرودن و ارائه گونه‌های جدید شعر، از نظامی تأثیر گرفته‌اند. در شعر سعدی رد نظامی وجود دارد؛ حافظ به نیکی از وی یاد می‌کند؛ جامی مقلد اوست؛ امیرخسرو دهلوی، وحشی بافقی، مکتبی شیرازی، اهلی شیرازی و اغلب شاعران بزرگ پس از نظامی متأثر از مثنوی‌ها و اشعار وی هستند.
رئیس دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شیراز در ادامه سخنان خود تصریح کرد: معمولاً در روز ۲۱ اسفند که به نام نظامی نامگذاری شده است، محققان و پژوهشگران ادبیات در نشست‌های مختلف، جایگاه این شاعر بزرگ را در منظومه‌سرایی، ادبیات و اتصال ظرفیت‌های فرهنگی ایران بزرگ بررسی و تحلیل می‌کنند.
ارتباط فردا: جمال‌الدین ابومحمّد الیاس بن یوسف، متخلص به نظامی شاعر و داستان‌سرای ایرانی در سده ششم هجری است که به‌عنوان صاحب سبک و پیشوای داستان‌سرایی در ادبیات فارسی شناخته می‌شود.
نظامی از دانش‌های رایج روزگار خود مانند، علوم ادبی، نجوم، فلسفه، علوم اسلامی، فقه، کلام و زبان عرب آگاهی گسترده‌ای داشته و این ویژگی در شعر او به روشنی پیداست.
آرامگاه این شاعر بزرگ، در حاشیه غربی شهر گنجه قرار دارد. روز ۲۱ اسفند در تقویم رسمی ایران روز بزرگداشت نظامی گنجوی نامگذاری شده است.
انتهای پیام
