هنر انقلاب اسلامی؛ راه‌های رفته و نرفته
احمد رفیعی وردنجانی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به اینکه هنر انقلابی و هنر اسلامی در هم تنیده شدند و جدای از هم نیستند، اظهار کرد: روح متعالی هنر متجلی از این روایت معصوم (ع) است که فرمود «إِنَّ اللَّهَ جَمِیلٌ وَیُحِبُّ الْجَمَال» یعنی خدا زیباست و زیبایی را دوست دارد.
چهره برتر هنر انقلاب اسلامی استان چهارمحال و بختیاری در سال ۱۴۰۴ با ذکر اینکه هنر جلوه‌ای از زیبایی آفرینش است، ادامه داد: هنر بشری درواقع تجلی‌گر هنر الهی بر روی زمین است و هنرمند می‌تواند زیبایی‌های آفرینش الهی را برای انسان‌ها روایت کند. هرچقدر این حس و هنر، متعالی‌تر باشد و بیشتر به چشمه الهی متصل گردد، به مرتبت و اصالت خودش نزدیک‌تر خواهد بود و هنرمند انقلابی در این مسیر حرکت می‌کند.
رفیعی با تصریح اینکه هنرمند انقلابی بیش از سایرین به سمت سرچشمه نور و هنر الهی سوق دارد، افزود: هرچقدر این وابستگی و اتصال به علت درگیر شدن با مادیات و داشتن نگاه و رویکرد دنیایی، در هنرمند کمتر باشد هنر او نیز جایگاه واقعی خود را نخواهد یافت و ماندگار نمی‌شود.
شاعر آئینی چهارمحال و بختیاری تأکید کرد: هنرمند درواقع سرباز جبهه فرهنگ است که می‌تواند تحول و جوشش و تغییر ایجاد کند و در زمینه هنری عصر خود تحولی را رقم بزند. هنرمند انقلابی در کنار پرداختن به موضوعات و مسائل معمول، باید بتواند مضامین نو خلق کند و زمینه تغییر و تحول را فراهم سازد و البته بتواند دیگران را نیز با خود همراه کند.
هنر انقلابی و جوشش مضامین تازه
رفیعی با یادآوری جنایات وحشیانه و ضدانسانی رژیم منحوس صهیونیستی علیه مردم مظلوم غزه، افزود: شاعر انقلابی و متعهد کسی است که نسبت به این جنایات بی‌تفاوت نمی‌ماند، هنرمند و شاعر چگونه می‌تواند این حجم از وحشی‌گری را در غزه و فلسطین ببیند و واکنشی نداشته باشد. لذا هنرمند انقلابی کسی است که وقتی در نقطه‌ای از عالم بر مردمی ظلم می‌شود، این ظلم و جنایت را ببیند و به یاری مظلومان بشتابد.
وی با تأکید بر اینکه هنر انقلابی و متعالی و اصیل همواره به مبارزه با ظلم و ستم می‌پردازد، گفت: اما هنرمندی که از دیدن ظلم و جور غفلت کرده و واکنشی علیه ظالم ندارد و به یاری مظلوم نمی‌شتابد، از هنر انقلابی عقب مانده است.
این شاعر مطرح کشورمان با ابراز تأسف از غفلت برخی هنرمندان و شاعران نسبت به موضوعات روز از جمله مسئله غزه، گفت: امروز در جای‌جای عالم بسیاری از ملت‌ها علیه جنایات اسرائیل به پا خاستند و فریاد اعتراض سر می‌دهند اما می‌بینیم که برخی هنرمندان کشورمان کاری در این خصوص نکرده و فعالیتی نداشتند. شاعران توانمندی را در استان سراغ دارم که انتظار می‌رود پرچمی در این عرصه به دوش بگیرند، با هنر خود در مقابل ستم بایستند و یاری‌گر مظلوم باشند اما متأسفانه رسالت هنری خودشان را فراموش کردند.
رفیعی با تصریح اینکه اصول و مبناهایی همچون شناخت حق و باطل و ظالم و مظلوم یا بصیرت نسبت به فتنه‌ها لازمه کار شاعر است، توضیح داد: برخی هنرمندان با این توجیه که علاقه‌ای به سیاست ندارند، سراغ این مضامین نمی‌روند در حالی که اینها اصول و مبناهای انسانی هستند و کاری به سیاست ندارند. هر انسان آزاده‌ای فارغ از ملیت و حکومت و زبان، از دیدن جنایات صهیونیست‌ها بر ضد فلسطینیان خاصه کودکان در غزه متأثر و ناراحت می‌شود.
انتقاد از غفلت برخی هنرمندان
وی در ادامه در خصوص شعر انقلابی، اظهار کرد: شعر هنری پویا و به‌روز و مضامین آن نیز نو و تازه است لذا مضامین شعر انقلابی نیز روز به روز تغییر می‌کنند و همین امر باعث جذابیت شعر می‌شود. در این راستا شاعران جوان در برخی استانها را سراغ دارم که فعالیت‌های درخشانی دارند اما متأسفانه این جوشش و پویایی را در استان شاهد نیستیم.
رفیعی با انتقاد از روال شعر انقلابی در چهارمحال و بختیاری، تصریح کرد: در برخی استانها شاهدیم که شاعران نسبت به هنر انقلابی و شعر انقلابی دغدغه دارند و لذا مضامین و موضوعات نو وارد این حوزه می‌شود و آفرینش‌های ادبی بدیع و زیبا را شاهدیم اما بسیاری از شاعران استان ما در مسیر این رود جوشان و خروشان قرار ندارند و ترجیح می‌دهند در فضای دیگری شعر بگویند.
این شاعر آئینی چهارمحال و بختیاری با اشاره به فعالیت محفل شعر «زفرات» در استان که به شعر انقلابی می‌پردازد، گفت: این محفل شاعران استان در سال‌های اخیر بسیار خوب کار کرده اما تا رسیدن به افق ترسیم شده هنوز راه زیادی باید برود چرا که از سوی شاعران استان بی‌مهری‌هایی صورت گرفته و آنچنان که شایسته است استقبال نکردند.
رفیعی ادامه داد: اکتفا به یک محفل شاعران در شهرکرد برای استانی با اقوام و زبان‌ها و فرهنگ‌های مختلف و نیز برخورداری از هنرمندان و شاعران برجسته و توانمند، قطعاً توجیه‌پذیر نیست و باید محافل بیشتری هم در مرکز استان و هم شهرستان‌ها شکل بگیرد.
رفیعی با بیان اینکه گره زدن این مسائل به معیشت اشتباه است، اظهار کرد: عدم حمایت از مظلوم و در مقابل ظالم نایستادن به هیچ‌وجه توجیه‌پذیر نیست و هر کسی به سهم خود در حد بضاعت و توانی که دارد باید این رویکرد و نگاه را داشته باشد و هنرمندان نیز با هنر خود این رسالت را ایفا می‌کنند.
موانع پیش پای هنرمندان انقلاب اسلامی
این شاعر آئینی چهارمحال و بختیاری با اشاره به حضور مستمرش در محافل شعری دیگر استانها، افزود: بنده وقتی در این محافل پرشور و پویا و باشکوه شرکت می‌کنم غبطه می‌خورم که چرا باوجود شاعران و اساتید توانا از این محافل در استان ما پا نمی‌گیرد که در زمینه شعر کار پربار و پربرکت شکل گیرد.
وی با یادآوری مشکلات و موانع فعالیت‌های فرهنگی و هنری در استان، اضافه کرد: موازی کاری نهادهای فرهنگی و هنری یکی از عمده‌ترین مشکلات است که مصادیق و نمونه‌های فراوانی می‌توانم در این خصوص بازگو کنم. نکته اینجاست که اگر نهاد تخصصی پای کار نباشد، کار به درستی پیش نمی‌رود.
این شاعر انقلابی چهارمحال و بختیاری تأکید کرد: در حوزه حمایت‌ها اعم از صدور کارت هنرمندان، صندوق هنرمندان و … نیز مشکلات فراوانی وجود دارد که به جای حمایت و تشویق، بیشتر باعث کاهش انگیزه و سرخوردگی هنرمندان می‌شود.
وی بیان کرد: رویکرد گزارش‌دهی نهادهای فرهنگی و هنری آسیب‌زاست چرا که کیفیت در کار فرهنگی و هنری ارجح بر کمیت است. اینکه فلان نهاد فرهنگی چاپ و انتشار ۵۰۰ کتاب را یک دستاورد برای خود می‌داند رویکرد درستی نیست زیرا باید دامنه اثرگذاری این محصولات مدنظر قرار گیرد. چه بسا یک کتاب بتواند تغییر و تحول بزرگی را در جامعه ایجاد کند کاری که هزاران کتاب دیگر نتوانند انجام دهند یعنی یک کتاب گاه بار ده‌ها هزار عنوان کتاب را بر دوش می‌کشد.
این شاعر آئینی چهارمحال و بختیاری ضعف در عرصه آموزش کودکان و نوجوانان علاقه‌مند هنر را نیز یادآور شد و توضیح داد: یک مورد دم دستی مربوط که کلاس‌های اوقات فراغت دانش‌آموزان است که نهادهای مختلف ورود دارند و در برخی موارد، هر ارگان به فکر پُر کردن گزارش خود بوده و چه بسا آموزش بایسته و شایسته در سطح و کمیتی که ادعا می‌کنند، ارائه نمی‌شود.
وی با تأکید بر اینکه همه دانش‌آموزان در ایام تابستان نیازمند برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت هستند، تصریح کرد: هنوز یک شاکله مشخص و معین در زمینه برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت شکل نگرفته و هر نهادی به فراخور رسالت خود به این عرصه ورود دارد. پرسش اینجاست وقتی ما هنوز نتوانستیم در این عرصه عمومی و دم دستی یک نظام و شاکله منسجم داشته باشیم چه انتظاری داریم که در زمینه‌های تخصصی موفق عمل کنیم و پرورش استعدادها را شاهد باشیم.
رفیعی ادامه داد: هنوز نتوانستیم یک متولی مشخص برای طرح اوقات فراغت مشخص کنیم که بتواند در پایان تابستان ادعا کند این تعداد کودک و نوجوان مستعد را شناسایی کردم و تحت آموزش قرار دادم. سپس این استعدادهای شناسایی شده را به اساتید معرفی کنند تا تعلیم‌های تخصصی را دریافت کنند.
یادی از هنرمندان انقلابی چهارمحال و بختیاری
رفیعی با یادی از اساتید بزرگ شعر استان چهارمحال و بختیاری، اظهار کرد: اساتیدی چون مرحوم مرید محمدی آموزگار و هنرمندی بزرگ و تمام‌عیار بود که قدرش را ندانستیم و او را از دست دادیم اما آن‌گونه که باید، نشناختیم. نقی بلالی دهکردی هنرمند دیگری در عرصه رمان بود که متأسفانه بعد از وفاتش هم او را معرفی نکردند و برنامه‌ای در خور نامش برگزار نشد.
وی با گرامیداشت یاد و خاطره هنرمند جوان مرحوم سجاد محبی دستگردی، گفت: این هنرمند دغدغه‌مند در عرصه کودک و نوجوان فعالیت داشت و بنده می‌دیدم که با شور و شوق وصف‌ناپذیری و با هزینه شخصی در عرصه کتابخوانی کودکان و نوجوانان دوندگی می‌کرد اما کارهایش دیده نشد. این مرحوم آرزویش بود که کتاب را به دست فرزندان این مملکت برساند و آنها را کتابخوان بار بیاورد اما فعالیتش دیده نشد و محافل و نهادهای فرهنگی و ادبی استان کوچک‌ترین توجهی به او نکردند.
رفیعی تصریح کرد: متأسفانه حمایت از هنرمندان چه در زمان حیات و چه پس از وفاتشان صورت نمی‌گیرد و این امر باعث ریزش در عرصه هنر و ادبیات می‌شود زیرا کودکان و نوجوانان وقتی قدرشناسی و تکریم ما را نسبت به هنرمندان مشاهده نکنند، انگیزه‌ای برای فعالیت در عرصه هنر نخواهند داشت.
