گشت و گذار قرق شکارگاه سلطنتی شرق تهران

همشهری آنلاین- مهدیه تقوی راد: استفاده سلطنتی از پارک باعث شد تا برای سال‌ها، دسترسی عموم به پارک خجیر محدود بماند و طبیعت آن دست‌نخورده باقی بماند. اسناد تاریخی نشان می‌دهند که در آن زمان، نگهبانان ویژه‌ای برای حفاظت از این منطقه و جلوگیری از شکار غیرمجاز گماشته شده بودند.

پس از انقلاب مشروطه و با تغییر کاربری مناطق طبیعی، پارک ملی خجیر تهران در سال ۱۳۶۱ به‌طور رسمی به‌عنوان پارک ملی ثبت شد و تحت نظارت سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفت. این اقدام، بخشی از تلاش‌ها برای حفظ زیست‌بوم‌های ارزشمند ایران بود. در دهه‌های اخیر،این پارک به‌عنوان یکی از معدود زیستگاه‌های نزدیک تهران که هنوز از توسعه شهری در امان مانده، اهمیت بیشتری یافته است. این تاریخچه نشان‌دهنده ارزش فرهنگی و زیست‌محیطی پارک جنگلی خجیر است که آن را به میراثی زنده تبدیل کرده است.

امروزه، پارک جنگلی خجیر به‌عنوان بخشی از منطقه حفاظت‌شده جاجرود، تحت نظارت سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد و به دلیل دوری از دسترس عموم، طبیعت بکر خود را حفظ کرده است. اگر به دنبال تجربه‌ گردشگری متفاوت در فاصله‌ای کوتاه از تهران هستید، این پارک مقصدی است که شما را شگفت‌زده خواهد کرد. این پارک ملی فاصله مناسبی از تراکم شهری تهران دارد و دور از دسترس شهروندان است. همین ویژگی باعث شده گونه های کمیاب جانوری در این پارک به راحتی زندگی‌کنند.

خجیر پوشیده از تپه‌ ماهورها و دشت‌هاست و تعداد زیادی چشمه و رودخانه در آن وجود دارد که سرچشمه آنها آب‌های رشته کوه البرز است. رودخانه جاجرود مهم‌ترین و پرآب‌ترین رود این پارک و چشمه‌های دره چنار، باغ انگوری، سنگ بندی، باغ اناری، باغشاه، سیدرضا و نایب علی از دیگر چشمه‌های آن هستند. برخی از قله‌های معروف آن هم آسمان‌کوه، برجمالی، زیرک‌چال و قویداغ هستند که از ۱۴۰۰ تا ۲۴۰۰ متر ارتفاع دارند.

مامن گیاهان و جانوران کمیاب

در این پارک بیش از صدها گونه‌ گیاهی و جانوری وجود دارند که برخی از آن‌ها بسیار کمیاب هستند. گیاهانی مثل گز، قدومه، بومادران، آویشن، زالزالک، زرشک، شیرین بیان، خاکشیر، بادامک، گوجه‌ وحشی و بسیاری از گونه‌های نادر و در حال انقراض گیاهی مثل نوعی کتیرا، عدس وحشی، نخود وحشی و یا زیره سیاه در این پارک دیده شده‌اند.

درختان افرا، کاج، اقاقیا، بید، گز، سپیدار، تبریزی، زبان گنجشک و ده‌ها درخت دیگر این پارک را پوشانده‌اند. حتی در ارتفاعات پارک هم انواع بوته‌ها و گیاهان دیده می‌شود. بسیاری از این گیاهان خواص دارویی دارند. در بهار، دشت‌های خجیر از شقایق پوشیده می‌شوند که بسیار دیدنی هستند. گونه‌های جانوری خجیر هم از تنوع بالایی برخوردارند.

از انواع پستانداران و پرندگان گرفته تا خزندگان مختلف. پارک ملی خجیر زیستگاه حیواناتی مثل پلنگ، روباه، آهوی ایرانی، گراز، شغال، گوسفند وحشی، کفتار، سمور، انواع موش و خفاش و مار است. این پارک به دلیل موقعیت محلی اش، در مسیر مهاجرت بسیاری از گونه‌های پرندگان قرار دارد و تبدیل به خانه این پرندگان شده است.