رقابت دانش‌بنیان ایرانی با غول‌های جهانی/ تشخیص ۵۰ بیماری متابولیک فقط با یک کیت
محسن احسان‌فر، مدیرعامل یک شرکت دانش‌بنیان، در گفت‌وگو با ایسنا،از تولید کیت‌های پیشرفته تشخیص بیماری‌های متابولیک نوزادان در کشور خبر داد و گفت: این محصول با هدف غربالگری نوزادان در روزهای نخست تولد، طراحی شده و قادر است نوزادان در معرض خطر را از افراد سالم تفکیک کند تا مدیریت بیماری در همان روزهای ابتدایی حیات آغاز شود.
وی با تأکید بر اهمیت دوره طلایی در رصد وضعیت سلامت نوزادان افزود: در این بازه زمانی می‌توان با آنالیز متابولیت‌ها و بررسی وضعیت سوخت‌وساز بدن نوزاد، بیماری‌های جدی را شناسایی و برای درمان آن‌ها اقدام کرد.
رقیب محصولات آلمانی و آمریکایی
این مقام مسئول با اشاره به وجود نمونه‌های خارجی مشابه توضیح داد: تعداد محدودی از کشورها مانند آلمان و آمریکا این محصول را تولید می‌کنند و بازار جهانی عملاً در انحصار یک یا دو شرکت قرار دارد. با این حال، نمونه ایرانی با کیفیت بالا و قیمت به مراتب کمتر قابل رقابت است.
احسان‌فر ادامه داد: تولید داخلی این محصول به‌طور چشمگیری از خروج ارز جلوگیری کرده و به‌ویژه در شرایطی که نرخ ارز متغیر و بالاست، استفاده از نمونه‌های خارجی با محدودیت همراه بوده است.
ظرفیت صادراتی و پوشش ملی
وی در خصوص بازارهای هدف گفت: تاکنون مذاکراتی برای صادرات این محصول به کشورهای همسایه و سلیر کشورها انجام شده و اقدامات اولیه برای ورود به بازارهای بین‌المللی در حال انجام است. به گفته احسان‌فر، این کیت هم‌اکنون در برخی مراکز غربالگری کشور مورد استفاده قرار گرفته است.
شناسایی بیش از ۵۰ بیماری متابولیک
این فعال حوزه سلامت درباره نوع بیماری‌هایی که توسط این کیت‌ها شناسایی می‌شوند، توضیح داد: کیت طراحی‌شده، با قابلیت اندازه‌گیری آنالیت‌هایی چون آمینواسیدها و آسیل‌کارنیتین‌ها، قادر است بیش از ۵۰ بیماری متابولیک موجود در پنل غربالگری نوزادان کشور را شناسایی کند.
وی افزود: این بیماری‌ها به دلیل نقایص در مسیرهای سوخت‌وسازی بدن نوزاد ایجاد می‌شوند و در صورت عدم تشخیص به‌موقع، می‌توانند منجر به عقب‌ماندگی ذهنی، جسمی و حتی مرگ نوزاد شوند. نوزاد ممکن است در بدو تولد هیچ علائم ظاهری نداشته باشد، اما با شروع تغذیه با شیر مادر، آثار بیماری بروز می‌کند.
امکان پیشگیری و مدیریت درمان موثر با تشخیص زودهنگام
احسان‌فر با اشاره به اهمیت تشخیص زودهنگام تأکید کرد: برای مثال در برخی از بیماری چنانچه در همان دو یا سه روز نخست شناسایی صورت گیرد، با اصلاح تغذیه یا استفاده از شیرهای رژیمی می‌توان از بروز عوارض جدی جلوگیری کرد. همچنین در مراحل بعدی رشد، رژیم‌های غذایی خاصی برای این کودکان در نظر گرفته می‌شود.
دقت بالا و سرعت عملکرد کیت
مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان درباره عملکرد محصول گفت: کیت تولیدی دارای دقت و حساسیت بالایی است و می‌تواند در کوتاه‌ترین زمان، آنالیزهای لازم را انجام دهد. این امر در افزایش سرعت تشخیص و آغاز درمان مؤثر است.
توسعه سایر محصولات تشخیصی
وی افزود: هدف ما این است که در آینده، کیت‌های تکمیلی و محصولات مرتبط دیگری را برای تشخیص بیماری‌ها در مراحل اولیه طراحی کنیم؛ به‌گونه‌ای که بتوانیم بیماران را در سریع‌ترین زمان ممکن شناسایی کنیم.
کنترل بیماری نیازمند کیت های تکمیلی و اختصاصی است
محسن احسان‌فر با اشاره به گام‌های بعدی شرکت در حوزه کیت های تشخیصی گفت: پس از غربالگری اولیه بیماری‌های متابولیک، بیمار باید به‌صورت مستمر تحت پایش قرار گیرد. از این‌رو، شرکت ما در حال توسعه کیت های تکمیلی است تا فرآیند رصد وضعیت سلامت بیماران در ادامه مسیر درمان، ساده‌تر و دقیق‌تر انجام شود.
وی ادامه داد: این ابزارها به‌گونه‌ای طراحی خواهند شد که پزشک بتواند به‌صورت سلکتیو (گزینشی) و هدفمند وضعیت بیمار را بررسی و مداخله مناسب انجام دهد.
ورود به حوزه تشخیص سرطان
این مقام مسئول همچنین از آغاز فعالیت شرکت در زمینه تشخیص سرطان خبر داد و افزود: در حال حاضر در حال آماده‌سازی زیرساخت‌ها و تحقیق روی کیت‌های تشخیصی مرتبط با بیماری‌های سرطانی هستیم که بتوانند در مراحل ابتدایی بیماری، هشدار لازم را ارائه دهند.
طراحی ویژه برای نوزادان ایرانی
احسان‌فر با تأکید بر بومی‌سازی محصولات تشخیصی گفت: یکی از نقاط قوت محصول تولیدی ما، انطباق کامل آن با ویژگی‌های زیستی و ژنتیکی نوزادان ایرانی است. برخلاف نمونه‌های خارجی که ممکن است تحت تأثیر عوامل جغرافیایی دچار خطا یا کاهش دقت شوند، این کیت‌ها بر اساس داده‌های بومی طراحی شده‌اند.
وی افزود: آزمایشگاه‌ها بر اساس همین داده‌ها، محدوده‌های نرمال را برای نوزادان ایرانی تعریف می‌کنند و این باعث افزایش دقت نتایج و کارآمدی بیشتر در شناسایی بیماری‌ها می‌شود.
توانمندی تولید داخلی برای پوشش نیاز کشور
این مدیرعامل دانش‌بنیان در خصوص ظرفیت تولید شرکت اظهار داشت: با توجه به اینکه هر کیت برای آنالیز ۹۶۰ نمونه خون نوزاد طراحی شده است، و در نظر گرفتن نرخ موالید سالانه کشور که حدود یک میلیون نوزاد می‌باشد، برای پوشش کامل غربالگری سالانه، به بیش از ۱۱۰۰ کیت نیاز خواهد بود. با بهره‌گیری از زیرساخت‌های موجود و توانمندی در تولید تمامی مواد اولیه در داخل شرکت، ما ظرفیت کامل برای تأمین چندبرابری نیاز داخلی را دارا هستیم.
احسان‌فر همچنین خاطرنشان کرد: کیت غربالگری نوزادان، کالایی راهبردی و ارزشمند است که می‌تواند تضمین‌کننده سلامت نسل‌های آینده کشور باشد. از این رو، تلاش ما تولید مستمر و گسترش دسترسی آزمایشگاه‌ها به این تجهیزات تشخیصی است.
استفاده از سرریز دانش هسته ای کشور در حوزه سلامت و بهداشت
وی در پایان گفت: بر اساس بیانات رهبر فرزانه انقلاب، در دیدار با مسئولان صنعت هسته ای در ۲۱ خرداد ۱۴۰۲ توصیه اول ایشان، استفاده از ظرفیت دانش هسته ای برای بخش های مختلف زندگی مردم بود و همچنین توصیه دوم ایشان، مبنی بر این بود که محصولات و خدمات دانش هسته ای کشور، تجاری سازی شده و توسعه یابد. بر این اساس، یکی از مصادیق تجاری سازی و توسعه دانش هسته ای کشور، تولید همین کیت‌های غربالگری نوزادان می باشد. چرا که دانش تولید مواد اولیه این کیت ها، در حقیقت از سرریز دانش هسته ای بوده است.
انتهای پیام
