ذوب یخچال‌های طبیعی: بحرانی بزرگ‌تر از پیش‌بینی‌ها
همشهری آنلاین- زهرا رفیعی: این یافته‌ها که در مجله The Cryosphere منتشر شده، مبتنی بر مدل‌سازی پیشرفته تغییرات یخچال‌هاست، نشان می‌دهد تا سال ۲۱۰۰ بین یک‌چهارم تا نیمی از حجم این یخچال‌ها از بین خواهد رفت و این بستگی به میزان موفقیت جهان در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای دارد.
بحران ذوب یخچال‌ها: آغاز یک تغییر بی‌سابقه
یخچال‌های طبیعی از دیرباز با تعادل حساسی میان انباشت و ذوب حفظ شده‌اند. اما گرم شدن زمین، که این بار عمدتاً ناشی از فعالیت‌های انسانی است، این تعادل را به‌شدت برهم زده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که تغییرات پیش‌رو حتی فراتر از پیش‌بینی‌های گزارش اخیر هیات بین‌المللی تغییرات اقلیم (IPCC) است.
یکی از نویسندگان اصلی این تحقیق، هری زکولاری از دانشگاه ETH زوریخ، اشاره می‌کند که تغییرات در برخی از یخچال‌ها «کاملاً عظیم» بوده و این میزان ذوب در سراسر جهان به‌طور میانگین بین ۱ تا ۲ متر ضخامت یخ در سال است.
پیش‌بینی‌های علمی: از گذشته تا آینده
این مطالعه، با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای و مدل‌سازی پیشرفته، ابتدا تغییرات یخچال‌ها در بازه سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹ را بررسی کرد. پس از تنظیم دقیق مدل‌ها برای بازتاب واقعیت‌های مشاهده‌شده، این داده‌ها برای پیش‌بینی تغییرات یخچال‌ها تا سال ۲۱۰۰ به‌کار گرفته شدند. محققان این مدل‌ها را با استفاده از سناریوهای مختلف گرمایش زمین بررسی کردند:
- اگر جهان به سمت صفر خالص کربن تا اواسط قرن حرکت کند، حجم از دست‌رفته یخچال‌ها به حداقل خواهد رسید.
- در مقابل، ادامه انتشار گازهای گلخانه‌ای با نرخ کنونی یا بالاتر، منجر به از دست رفتن تقریباً نیمی از یخ‌های موجود خواهد شد.
تأثیرات منطقه‌ای و پیامدهای جهانی
این تحقیق همچنین بر تأثیرات منطقه‌ای تمرکز دارد و نشان می‌دهد برخی مناطق حتی با کمترین میزان گرمایش نیز تقریباً به‌طور کامل یخچال‌های خود را از دست خواهند داد. به‌عنوان‌مثال، یخچال‌های موجود در رشته‌کوه آند و اروپا با خطر نابودی تقریباً کامل مواجه هستند.
علاوه بر تهدید منابع آب شیرین در این مناطق، پیامدهای جهانی این بحران نیز عمیق خواهد بود. افزایش سطح دریاها به دلیل ذوب یخ‌ها، شهرهای ساحلی و زیستگاه‌های بسیاری را در معرض خطر قرار می‌دهد. همچنین، از دست رفتن یخچال‌ها می‌تواند تعادل هیدرولوژیکی در بسیاری از مناطق خشک را برهم بزند، زیرا این یخچال‌ها منابع اصلی تأمین آب شیرین در فصول خشک هستند.
چالش پیش‌رو: نیاز به اقدامات فوری
گزارش اخیر سازمان ملل متحد در مورد شکاف انتشار گازهای گلخانه‌ای (Emissions Gap Report ۲۰۲۴) هشدار داده است که جهان در مسیر افزایش دما قرار دارد، مگر اینکه کشورها به‌سرعت به سمت انرژی‌های پاک حرکت کنند. به گفته محققان، اقدام فوری در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، کلیدی برای کاهش این بحران یخچال‌ها و پیامدهای آن است.
این پژوهش، زنگ خطری جدی برای تصمیم‌گیران و جامعه جهانی است. بدون تغییرات اساسی در سیاست‌ها و رفتارهای انسانی، جهان به‌زودی با پیامدهای بی‌سابقه‌ای از جمله بحران آب، مهاجرت اقلیمی و نابودی اکوسیستم‌های وابسته به یخچال‌ها مواجه خواهد شد.
