آیا تنش هند و پاکستان به جنگ تمام‌عیار ختم می‌شود؟
ارتباط فردا: در پی حمله‌ای که چندی پیش در منطقه گردشگری پهلگام در کشمیر رخ داد، ۲۶ گردشگر کشته شدند.
در همین راستا هند به‌صراحت پاکستان را به نقش داشتن در این حادثه متهم کرده است. دهلی‌نو می‌گوید گروه مهاجم با حمایت اسلام‌آباد دست به این اقدام زده و تأکید کرده که پاسخ سختی در راه است.
«نارندرا مودی» نخست‌وزیر هند، گفته عاملان این حمله مجازات خواهند شد و هیچ راه گریزی برای آنها وجود ندارد. از این رو طی روزهای اخیر هر دو کشور یکسری اقدامات تلافی جویانه علیه یکدیگر انجام داده‌اند که اخراج اتباع، توقف صدور روادید و حتی سرنگونی یک پهپاد هندی در خاک پاکستان از جمله تحولات اخیر است.
همچنین «شهباز شریف» نخست‌وزیر پاکستان در گفت‌وگوی تلفنی با «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل، اتهامات هند مبنی بر دخالت اسلام‌آباد در حمله تروریستی در جامو و کشمیر را رد کرد. این در حالی است که در این شرایط تنش‌زای موجود «عطاءالله طرار» وزیر اطلاع‌رسانی پاکستان اعلام کرد که این کشور اطلاعات موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند قصد دارد حمله نظامی انجام دهد.
این در حالی است که تنش‌ها میان دو کشور دارای سلاح هسته‌ای افزایش یافته و اسلام‌آباد هرگونه نقش در این حمله را رد کرده و خواستار انجام تحقیقات بی‌طرفانه شده است.
همچنین «محمد مدثر تیپو» سفیر پاکستان در تهران ضمن تاکید بر اینکه اسلام آباد خواهان تنش نیست، گفت: بدیهی است اگر اقدامی صورت گیرد که تمامیت ارضی و حاکمیت ملی ما را تهدید کند، پاکستان توانایی، امکانات و اراده ملی لازم برای پاسخگویی را دارد.
تنش‌های همیشگی
«سید رسول موسوی» در گفت‌وگو با ایسنا در تحلیل خود از تنش ایجاد شده میان هند و پاکستان اظهار داشت: همیشه میان هند و پاکستان احتمال بالا رفتن تنش وجود دارد، یعنی جدای از جنگ‌های اول و دوم هند و پاکستان در سال های ۱۹۴۷ و ۱۹۶۵ بر سر مساله کشمیر و نیز جنگ ۱۹۷۱ که در پی آن پاکستان شرقی از دست رفت و موجب استقلال بنگلادش شد، نهایتا بعد از این جنگ‌ها همیشه تنش‌ها، درگیری و مناقشات میان این دو کشور وجود داشته است.
وی با بیان اینکه هیچ وقت اوضاع روابط هند و پاکستان جنبه عادی نداشته است، گفت: بنابراین مناقشه موجود مساله عجیبی نیست و احتمال بالا رفتن تنش وجود دارد؛ اما اینکه این تنش به یک جنگ تمام عیار تبدیل شود جای تامل دارد؛ برای این که هر دو کشور هند و پاکستان درک دارند که جنگ تمام عیار بین دو قدرت هسته‌ای چه معنی می‌دهد.
مدیر کل اسبق آسیای جنوبی و دستیار وزیر امور خارجه همچنین بیان کرد: بنابراین مانند منازعات «کارگل» یا «منازعه پولواما» که قبلا منجر به درگیری هوایی دو کشور شد و یک هواپیمای هندی سقوط کرد که خلبان آن دستگیر و درگیری‌های شدیدی هم بود، حتی در زمان درگیری کارگل ۱۹۹۹ نیز درگیری نظامی صورت گرفت اما هر دو کشور به هر حال بر میزان درگیری نوعی کنترل دارند.
موسوی خاطرنشان کرد: به همین دلیل فکر می‌کنم احتمال بالا رفتن تنش بیش از آن‌چه که هست، وجود دارد ولی این که تبدیل به یک جنگ تمام عیار شود، شاید اینگونه نباشد زیرا هر دو ملاحظه‌ای دارند که این درگیری ها منجر به جنگ تمام عیار نشود.
وی همچنین درباره احتمال حمله هند به پاکستان نیز اظهار داشت: احتمال حمله به معنی جنگ نیست، به عنوان مثال در سال ۲۰۱۹ در جریان واقعه مشابه در پولواما، ۴۰ نفر از افسران هندی در یک حمله تروریستی کشته شدند، هندی‌ها عکس العمل شدیدی نشان داده و درگیری مرزی و هوایی صورت گرفت، اما باز هم نامش را در ادبیات درگیری‌های هند و پاکستان جنگ نمی‌گذاریم بلکه صرفا یک مناقشه و درگیری مرزی است. لذا فکر می‌کنم اکنون نیز شرایط در همین حد باشد احتمال درگیری بیش‌تر وجود دارد اما وقوع جنگ میان دو کشور با توجه به ملاحظات بعید است.
مدیرکل اسبق آسیای جنوبی و دستیار وزیر امور خارجه در ادامه درباره اینکه در صورت وقوع درگیری شدید میان هند و پاکستان،چه تهدیداتی متوجه منطقه خواهد بود؟ گفت: هنوز بحث جنگ تا حدودی دور است، اما حتما در صورتی که جنگ تمام عیار میان دو کشور هند و پاکستان رخ دهد، منطقه جنوب آسیا کلا وضعیت بسیار تهدیدآمیزی برای تمام دنیا خواهد بود و امنیت بین‌المللی به خطر می‌افتد.
موسوی ابراز عقیده کرد: بنده شخصا به درگیری مدیریت شده بین دو کشور فکر می‌کنم تا یک جنگ تمام عیار، لذا تصور می‌کنم عنوان این اتفاقات را نمی‌شود، جنگ گذاشت.
میانجیگری ایران
وی همچنین درخصوص آمادگی کشورها برای میانجیگری میان مناقشه هند و پاکستان نیز اظهار داشت: در زمینه میانجیگری برای هر دو کشور؛ هندی‌ها چندان علاقه‌ای به بجث ورود کشورهای دیگر به موضوعات هند و پاکستان ندارند، البته میانجیگری یک بحث است و اینکه کشورها مساعی جمیله داشته و طرفین را به آرامش دعوت کرده و اعلام آمادگی برای نقش مثبت و کاهش تنش کنند خوب است.
مدیر کل اسبق آسیای جنوبی و دستیار وزیر امور خارجه تصریح کرد: این مساله برای کشور ما که رابطه خوب و دوستی با هر دو کشور دارد، مسلما تلاش برای کاهش تنش و ایجاد فضای مناسب بین دو کشور و تلاش برای رفع سوءتفاهم‌ها بسیار ارزنده و خوب است، ولی تصور می‌کنم با توجه به نقشی که سازمان ملل از سال ۱۹۴۸ در جنگ اول بین دو کشور داشته و بسیاری از توافقات میان هند و پاکستان مانند قرار داد ۱۹۶۰ آب‌های سند با کمک سازمان ملل بوده ، این نها می‌تواند نقش برجسته‌تری داشته باشد.
موسوی خاطرنشان کرد: مساله کشمیر مساله ریشه‌داری است، موضوعی نیست که فقط موضوع بین دو کشور هند و پاکستان باشد؛ بلکه بالاخره سرزمینی است که دارای مردمی با تاریخ است و به نظر نمی‌آید که به این زودی مساله راه حل سریعی داشته باشد و باید منتظر شد که در فضای آینده دنبال راه حل گشت.
آب سند
وی همچنین درباره برخی اخبار مبنی بر تعلیق قرارداد ۱۹۶۰ آب سند توسط هند گفت: قرارداد ۱۹۶۰ بین هند و پاکستان که درباره آب‌های سند منعقد شده با کمک سازمان ملل و بانک جهانی انجام شده و اینگونه است که سند در منطقه بالادست رودخانه کشمیر از ۶ رودخانه تشکیل می‌شود که از این تعداد ۳ رودخانه به هند و ۳ رودخانه به پاکستان تعلق دارد و برای آن در قرارداد مذکور مکانیزمی پیش بینی شده است.
مدیر کل اسبق آسیای جنوبی و دستیار وزیر امور خارجه تصریح کرد: بنابراین تعلیق قرار داد یک بحث است و بستن آب بحث دیگری؛ تعلیق آب مانند این است که اطلاعاتی در مورد میزان آب، جریان آن و موضوعات فنی و … بین کشورها مبادله می‌شود که می‌تواند تعلیق شده و انجام نشود اما به لحاظ عملیاتی اولا هند چنین امکانی در این فصل بخصوص پر آب رودخانه‌های سه‌گانه بالادست ندارد ضمن اینکه آب بسته نشده و جریان دارد.
موسوی افزود: از سوی دیگر پاکستان هم می‌گوید اگر یک قطره آب قطع شود، این را عمل جنگی می‌دانیم، این حرف هم درست است، تعلیقی هم اگر از سوی هند انجام شود، درست است اما تعلیق قرارداد به معنی بستن و جلوگیری از روند جریان آب نیست.
انتهای پیام
