اتفاق نظارتی بی سابقه ای که درباره ایران افتاد | واقعیت ماجرا درباره ادعاهای آژانس چیست؟
همشهری آنلاین – گروه سیاسی: تنها اندکی پس از اینکه خبرگزاری «رویترز» از فشارهای غربی بر آژانس به‌منظور متهم کردن ایران به نقض تعهدهایش پرده برداشت، خبرگزاری آمریکایی «آسوشیتدپرس» مدعی شد که رافائل گروسی در گزارشی برای اعضای شورای حکام، اعلام کرده ذخایر اورانیوم غنی‌شده در ایران با غلظت ۶۰ درصد، افزایش یافته و به بیش از ۴۰۸ کیلوگرم رسیده‌است.
اگرچه ادعاهای سیاسی آژانس درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران در سال‌های اخیر مسبوق به سابقه بوده و بارها رویکرد فنی این نهاد بین‌المللی را زیرسئوال برده است، اما متهم کردن تهران به عدم همکاری با آژانس، آن‌هم در شرایطی که مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در وضعیت حساسی قرار دارد، نشان‌دهنده پرده جدیدی از نمایش غرب برای امتیازگیری از جمهوری‌اسلامی است.
این در شرایطی است که تروئیکای اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) طی هفته‌ها و ماه‌های اخیر با کوک کردن ساز «فعال‌سازی مکانیسم ماشه» کوشیده‌اند در قالب اهرم فشاری علیه ایران به نقش‌آفرینی پرداخته و پازل «فشارحداکثری» بر جمهوری‌اسلامی در میانه مذاکرات هسته‌ای را تکمیل کنند.
طرح ادعاهای تکراری
رسانه‌های غربی روز شنبه در حالی محتوای گزارش تازه مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را منتشر کردند که در آن ادعاهای تازه‌ای درباره برنامه هسته‌ای ایران مطرح شده است.
- افزایش ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد: یکی از محورهای مهم گزارش ادعایی آژانس، مربوط به افزایش قابل ذخایر اونیوم با غنای ۶۰ درصد ایران است. این نهاد بین‌المللی ادعا کرده تا تاریخ ۲۷ اردیبهشت‌ماه گذشته، ۴۰۸.۶ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده تا سطح ۶۰ درصد در اختیار داشته است که نسبت به گزارش قبلی آژانس در اسفندماه ۱۴۰۳، افزایش ۱۳۳.۸ کیلوگرمی نشان می‌دهد. در آن گزارش، میزان این ذخایر ۲۷۴.۸ کیلوگرم اعلام شده بود.
- مجموع ذخایر اورانیوم غنی شده ایران: بخش مهم دیگر این گزارش ادعایی، مربوط به افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده ایران است. براساس گزارش منتشر شده، ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران از زمان آخرین گزارش (اسفند ۱۴۰۳)، ۹۵۳.۲ کیلوگرم افزایش یافته و به ۹۲۴۷.۶ کیلوگرم رسیده‌است.
- ادعای عدم همکاری ایران: در گزارش آژانس همچنین مانند گذشته ادعاهایی درباره عدم همکاری مناسب ایران با این نهاد بین‌المللی مطرح و ادعا شده است که جمهوری اسلامی از وجود مواد هسته‌ای و فعالیت‌های مرتبط در ۳ سایت «تورقوزآباد»، «ورامین» و «مریوان» خبر نداده است.
- تکرار درخواست: براساس گزارش منتشر شده، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، با این ادعا که «ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که در حال غنی‌سازی در این سطح است»، درخواست فوری خود را از ایران برای همکاری «کامل» و «مؤثر» با آژانس تکرار کرده‌است.
- یک گام تا ۹۰ درصد: یکی دیگر از ادعاهای سیاسی مطرح شده در این گزارش ادعایی، معطوف به این موضوع است که گروسی مدعی شده است که این سطح از غنی‌سازی یک «گام فنی کوتاه» تا سطح ۹۰ درصد (موسوم به سطح تسلیحاتی) محسوب می‌شود.
همکاری‌های مستمر ایران
تازه‌ترین گزارش مدیرکل آژانس درباره برنامه هسته‌ای ایران در شرایطی است که نشست پیش روی شورای حکام آژانس دوشنبه هفته آینده (۱۹خرداد) در وین برگزار می‌شود و موضوع هسته‌ای ایران در دستورکار شورا قرار دارد. بنابراین به نظر می‌رسد یکی از اهداف طرح چنین ادعاهایی در گزارش جدید، تکمیل پازل فشار بر ایران در شورای حکام است. اینها در حالی است که تهران همواره تاکید کرده به تعهدهای پادمانی خود پایبند بوده و بارها ادعاهای سیاسی مطرح شده ازسوی آژانس پاسخ صریح و شفاف داده است.
- حقوق قانونی ایران: جمهوری‌اسلامب بارها در گزارش‌ها و پاسخ‌های خود به آژانس تأکید کرده‌است که غنی‌سازی اورانیوم در سطح ۶۰ درصد، در چارچوب حقوق صلح‌آمیز هسته‌ای کشور و با اهداف غیرنظامی و مطابق با نیازهای صنعتی و پزشکی انجام می‌شود.
- تعلیق همکاری‌های فراپادمانی: یکی از مهم‌ترین نکات، گام‌های ایران در مسیر اعمال حقوق خود، آن‌هم براساس بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام است. باید درنظر داشت که ایران پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام و عدم اجرای تعهدهای طرف‌های اروپایی، همه «اقدام‌های داوطلبانه شفاف‌ساز فراتر از موافقت‌نامه پادمان جامع»، را در سال ۱۳۹۹ (فوریه ۲۰۲۱) به حالت تعلیق درآورد.
- ادعاهای صهیونیستی: نکته مهم درباره ادعاهای مطرح شده پیرامون ۳ مکان ادعایی این است که تاکنون اسناد و مدارک متقنی دراین زمینه ارائه نشده و پشتوانه چنین گزارش‌هایی، ادعاها و اطلاعات ساختگی رژیم‌صهیونیستی است. با این وجود سازمان انرژی اتمی ایران تاکنون بارها به شائبه‌های مطرح شده دراین زمینه پاسخ شفاف و کامل داده است.
- همکاری‌های مستمر ایران با آژانس: تازه‌ترین ادعاهای آژانس درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران در شرایطی مطرح می‌شود که ایران طی سال‌های اخیر همکاری‌های مستمری با این نهاد بین‌المللی و بازرسان آن داشته که سفرهای مستمر مسئولان و بازرسان آژانس به ایران، شاهدی بر این مدعاست.
- سیاسی‌کاری های گروسی: طرح ادعاهای گروسی درباره عدم همکاری کافی ایران با آژانس درحالی است که به گواه آمارها، تعداد بازرسان آژانس در ایران، با هیچ کشور دیگری قابل مقایسه نیست. براساس آخرین آمارهای موجود، در شرایطی که تاسیسات ایران تنها ۳ درصد از تعداد تاسیسات هسته‌ای در کل جهان را شامل می‌شود، بیش از یک‌پنجم از کل بازرسی‌های انجام شده توسط آژانس در سال ۲۰۲۳، در ایران انجام شده است.
