افزایش خودکشی در گیلان
به گزارش خبرگزاری سلامت (طبنا) گیلان: خودکشی یکی از مهم ترین چالشهای اجتماعی و روانی در سراسر جهان است و استان گیلان نیز از این قاعده مستثنا نیست. بررسیهای انجامشده نشان می دهد که در سال ۱۴۰۳، چهارده مورد اقدام به خودکشی در گیلان گزارش شده است، که در بسیاری ازموارد مداخله بهموقع نیروهای انتظامی از وقوع آن جلوگیری کرده است. با این حال، احتمال وجودآمارهای گزارشنشده نیز مطرح است. خودکشی پدیدهای چندوجهی است که تحت تأثیر عوامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و روانشناختی قرار دارد.در این یادداشت، مهمترین علل افزایش اقدام به خودکشی در گیلان بررسی شده و راهکارهای کاهش آن ارائه میشود.
دلایل افزایش اقدام به خودکشی در گیلان
1. مشکلات اقتصادی
وابستگی اقتصادی گیلان به کشاورزی و گردشگری باعث شده است که نوسانات اقتصادی بر معیشت مردم تأثیر قابلتوجهی بگذارد. بیکاری، کاهش درآمد و افزایش هزینههای زندگی از جمله عواملی هستند که فشار روانی شدیدی بر افراد وارد کرده و ممکن استآن ها را به سمت تصمیمات نادرست سوق دهد.
2. افزایش افسردگی و اضطراب
افسردگی یکی از مهمترین عوامل خودکشی در سراسرجهان است. تغییرات سبک زندگی، فشارهای اجتماعی و مشکلات خانوادگی موجب افزایش استرس و اضطراب در میان افراد شده است. نبود آگاهی کافی از بیماریهای روانی و عدم مراجعه به روانشناس، شدت این مشکلات را افزایش میدهد.
3. فقدان حمایتهای اجتماعی و خانوادگی
ارتباطات خانوادگی و اجتماعی نقش مهمی در سلامت روانی افراد دارد. با کاهش تعاملات اجتماعی و افزایش حس انزوا، افراد آسیبپذیرتر شده و ممکن است درمواجهه با بحرانها، راهحلی بهجز خودکشی نیابند. در مناطقی که خانوادهها از حمایت عاطفی ضعیفی برخوردارند، نرخ اقدام به خودکشی بیشتر مشاهدهمیشود.
4. مشکلات فرهنگی و اجتماعی
فشارهای اجتماعی برای ازدواج، تحصیل یا اشتغال،ترس از قضاوت شدن توسط اطرافیان، و انتظارات غیر واقع بینانه از جوانان میتوانند فرد را دچار استرس شدید کنند. در جامعهای که صحبت درباره مشکلات روحی همچنان یک تابو محسوب میشود، افراد ممکن است از درخواست کمک خودداری کنند و بهتنهایی بارمشکلات را به دوش بکشند.
5. نبود دسترسی مناسب به خدمات روانشناسی
بسیاری از مناطق گیلان از نظر ارائه خدمات مشاورهای و روانشناسی دچار کمبود هستند. نبود مراکز مشاوره رایگان یا کمهزینه، بسیاری از افراد را از مراجعه به متخصص بازمیدارد. در نتیجه، بسیاری از مشکلات روانی در مراحل اولیه نادیده گرفته شده و به بحرانهای جدیتر تبدیل میشوند.
راهکارهای پیشگیری از خودکشی در گیلان
1. افزایش آگاهی عمومی
یکی از مهمترین راهکارهای پیشگیری از خودکشی،آموزش عمومی درباره سلامت روان است. برگزاری دورههای آموزشی در مدارس، دانشگاهها و محیطهای کاری میتواند آگاهی افراد را درباره افسردگی، استرسو راههای مقابله با بحران افزایش دهد. چنین، آموزش خانوادهها برای شناخت نشانههای افسردگی و حمایت از اعضای خود میتواند در کاهش خودکشی مؤثرباشد.
2. تقویت حمایتهای اجتماعی و خانوادگی
ایجاد محیطی که در آن افراد احساس امنیت و حمایت کنند، نقش مهمی در کاهش آسیبهای روانی دارد.خانوادهها باید تشویق شوند تا تعاملات عاطفی خودرا تقویت کنند و فضای مناسبی برای بیان مشکلات فرزندانشان فراهم آورند. همچنین، گسترش فعالیتهای گروهی و اجتماعی میتواند احساس تعلق را در افراد افزایش دهد.
3. توسعه خدمات مشاورهای و روانشناسی
دولت و سازمانهای مردمنهاد باید برای گسترش مراکزمشاورهای اقدام کنند. ایجاد مراکز روانشناسی درمناطق مختلف، ارائه خدمات مشاوره رایگان یاکمهزینه، و راهاندازی خطوط تلفنی ویژه بحرانهای روانی، میتواند نقش مهمی در کاهش آمار خودکشی داشته باشد.
4. بهبود وضعیت اقتصادی و اشتغال
ایجاد فرصتهای شغلی پایدار، حمایت از مشاغل خردو کارآفرینی، و افزایش درآمد کشاورزان میتواند به کاهش استرسهای مالی مردم کمک کند. همچنین،برنامههای حمایتی برای افراد بیکار و نیازمند بایدتقویت شود تا فشار اقتصادی بر آنها کاهش یابد.
5. نقش سازمانهای مردمنهاد (NGOها)
سازمانهای مردمنهاد میتوانند با برگزاری جلسات مشاوره، حمایت از افراد آسیبپذیر، و ارائه کمکهایمالی به خانوادههای نیازمند، نقش مؤثری در کاهش خودکشی ایفا کنند. همکاری این سازمانها با نهادهای دولتی میتواند دامنه تأثیرگذاری آنها را افزایش دهد.
6. آموزش متخصصان بهداشت روان
آموزش پزشکان عمومی، پرستاران و دیگر کارکنان نظام سلامت درباره نحوه شناسایی افراد در معرض خطرخودکشی و ارائه راهکارهای مناسب به آنها، میتوانداز بسیاری از اقدامات خودکشی جلوگیری کند. در این زمینه، آموزشهای تخصصی برای شناسایی علائم اولیه افسردگی و بحرانهای روانی ضروری است.
7. کنترل محتوای رسانهها و شبکههای اجتماعی
رسانهها باید از انتشار اخبار خودکشی بهصورتنادرست یا تحریککننده خودداری کنند. ترویج اخبارامیدبخش، ارائه داستانهای موفقیت افراد در عبور ازبحرانهای روانی، و انتشار محتوای آموزشی درباره مدیریت استرس و افسردگی میتواند نقش پیشگیرانهای داشته باشد.
8. ایجاد فضاهای تفریحی و فرهنگی
برگزاری رویدادهای فرهنگی و ورزشی، توسعه فضاهای تفریحی، و تشویق جوانان به مشارکت درفعالیتهای اجتماعی، میتواند به کاهش انزوای اجتماعی کمک کند. احساس تعلق به یک جامعه فعال وپرتحرک میتواند بسیاری از افراد را از تصمیمات نادرست بازدارد.
در جمع بندی مطالب بیان شده باید اذعان داشت که خودکشی یک معضل پیچیده و چندبعدی است که برای کاهش آن، باید مجموعهای از راهکارهای اقتصادی،اجتماعی، فرهنگی و بهداشتی بهکار گرفته شود. مشکلات معیشتی، فشارهای اجتماعی، انزوای فردی و کمبود حمایتهای روانی از جمله عوامل تأثیرگذار دراین پدیده هستند. راهکارهایی مانند افزایش آگاهی عمومی، توسعه خدمات مشاورهای، تقویت حمایتهای خانوادگی و اجتماعی، و بهبود وضعیت اقتصادی میتوانند در کاهش آمار اقدام به خودکشی و خودکشی در گیلان مؤثر باشند. در نهایت، مهمترین اقدام برای مقابله با این بحران، ایجاد فضایی است که در آن افراد احساس امنیت کرده و برای بیان مشکلات خود، حمایت لازم را دریافت کنند.