بیانیه مشترک روسیه و چین درباره مذاکرات هسته‌ای ایران | جزئیات مذاکرات ۷ساعته پوتین و شی

به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از خبرگزاری تاس،‌ این موضوع بخشی از بیانیه مشترک روسیه و چین است که روز پنجشنبه پس از مذاکرات در مجموع ۷ساعته ولادیمیر پوتین و شی جین پینگ به امضای آنها رسید.

در این بیانیه تأکید شده است: روسیه و چین قصد دارند نقش سازنده فعالی در حل و فصل موضوع هسته‌ای ایران ایفا کنند و تأکید دارند که این امر به حفظ مقررات بین‌المللی عدم اشاعه هسته‌ای و صلح و ثبات در خاورمیانه کمک خواهد کرد.

رؤسای جمهوری روسیه و چین در ادامه از طرف‌ها در این موضوع خواستند تا به طور مسالمت‌آمیز اختلافات را از طریق ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک حل کنند.

وقتی پوتین برای شی چای میریزد + ویدئو

پوتین و شی جین پینگ در ادامه بر لزوم حفظ اعتبار پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای در عمل و عملیاتی شدن اهداف عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای و حق استفاده صلح‌آمیز از انرژی اتمی تأکید و ابراز امیدواری کرد که طرفین از طریق گفتگو و مذاکراتی که نگرانی‌های معقول همه شرکت‌کنندگان در این فرآیند را در نظر می‌گیرد، به راه‌حلی دست یابند.
در این بیانیه آمده است: روسیه و چین متقاعد شده‌اند که طرف‌ها در این موضوع نباید اجازه تشدید تنش، توسل به اقدامات نظامی ناموجه و اقدامات قهری یکجانبه و غیرقانونی را بدهند.

به گزارش ایرنا، پیش از این، جمهوری اسلامی ایران، روسیه و چین نشست‌هایی را درباره موضوع هسته‌ای برگزار کرده‌اند. نخستین نشست ۲۴ اسفند ۱۴۰۳ با حضور معاونان وزیران امور خارجه این کشورها در پکن برگزار شد؛ نشستی که با توافق طرفین برای یافتن “راه حل‌های مذاکره پایدار” همراه بود؛ راه‌حل‌هایی که پیش‌داوری‌ها و سوءتفاهمات غرب علیه برنامه هسته ای ایران را از بین ببرد و در همین حال، حق مشروع تهران برای استفاده صلح آمیز از انرژی اتمی ناشی از مشارکت این کشور در معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای را در نظر گیرد.

پس از آن، نشست سه‌جانبه کارشناسان ایران،‌ روسیه و چین ۱۹ فروردین ۱۴۰۴ در مسکو برگزار شد. به گفته آندری رودنکو معاون وزیر امور خارجه فدراسیون روسیه، در این نشست، کشورها سناریوهای احتمالی پس از پایان مدت اعتبار برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل (اواخر مهر ۱۴۰۴) را مورد بررسی قرار دادند.

عباس عراقچی وزیر امور خارجه اواخر فروردین‌ماه ۱۴۰۴ در مصاحبه تلویزیونی در سفر به مسکو با اشاره به برگزاری نشست‌های سه‌جانبه ایران، چین و روسیه درباره موضوع هسته‌ای کشورمان طی ماه‌های اخیر، آمادگی تهران را برای گسترش موضوعات در دستور کار این گفت‌وگوهای سه‌جانبه اعلام کرد. این موضوع با استقبال ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه همراه شد.

مخالفت مسکو و پکن با تحریم‌های یکجانبه

رهبران روسیه و چین در بخش دیگری از این بیانیه تصریح کردند: مسکو و پکن با استفاده برخی کشورها از سازوکارهایی برای مهار فناوری و اقتصادی سایر کشورها برای اهداف خودخواهانه خود و همچنین اجرای سیاست غیرقانونی اقدامات محدودکننده (تحریم‌های) یکجانبه مخالف هستند.

حمایت از تلاش‌ها برای برقراری صلح و از بین بردن ریشه‌های بحران اوکراین

در بخش دیگری از بیانیه مشترک رؤسای جمهوری روسیه و چین آمده است: طرفین از تمام تلاش‌هایی که به برقراری صلح در مناقشه اوکراین کمک کند، حمایت می‌کنند.

این بیانیه که با قدردانی مسکو از موضع چین در مناقشه اوکراین همراه است، می‌افزاید: روسیه و چین متقاعد شده‌اند که برای حل و فصل بلندمدت و پایدار بحران اوکراین، لازم است ریشه‌های آن از بین برده شود، ضمن اینکه به اصول منشور سازمان ملل متحد در کلیت، تمامیت و روابط متقابل آنها و اصل جدایی‌ناپذیری امنیت، با در نظر گرفتن منافع و نگرانی‌های مشروع همه کشورها در حوزه امنیت، احترام گذاشته شود.

حل مناقشه شبه جزیره کره از راه سیاسی و دیپلماتیک

در بیانیه مشترک پوتین و شی جین پینگ همچنین تأکید شده است: طرفین طرفدار پیشبرد جامع حل و فصل جامع مشکلات شبه جزیره کره منحصراً از طریق سیاسی و دیپلماتیک هستند.
در این بیانیه آمده است: مسکو و پکن متقاعد شده‌اند که شرط لازم برای حل و فصل مشکلات شبه جزیره کره، احترام متقابل به حاکمیت و در نظر گرفتن متوازن منافع ملی کشورهای درگیر است. روسیه و چین همچنین آمادگی خود را برای مشارکت سازنده در روند حل و فصل سیاسی مشکلات شبه جزیره کره و دستیابی به صلح و ثبات بلندمدت در شمال شرقی آسیا تأیید کردند.

حل و فصل مسائل خاورمیانه با اقدامات دیپلماتیک

پوتین و شی در ادامه تأکید کردند: روسیه و چین خواستار تثبیت وضعیت خاورمیانه هستند و از حل و فصل مشکلات حاد از طریق اقدامات سیاسی و دیپلماتیک حمایت می‌کنند.
رهبران روسیه و چین در این بیانیه مشترک تأکید کردند: هیچ جایگزینی برای حل و فصل جامع، عادلانه و بلندمدت مسأله فلسطین بر اساس یک مبنای حقوقی بین‌المللی شناخته شده و عموماً به رسمیت شناخته شده در چارچوب فرمول دو کشوری که ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی را که در صلح و امنیت با اسرائیل همزیستی داشته باشد، فراهم می‌کند، وجود ندارد.

کشورهای هسته‌ای، تهدید به سبک جنگ سرد را کنار بگذارند

در بخش دیگری از بیانیه مشترک رؤسای جمهوری روسیه و چین آمده است: کشورهای دارای سلاح هسته‌ای باید تهدیدهای به سبک جنگ سرد را کنار بگذارند و مشکلات را از طریق گفتگو حل کنند، بدون اینکه ثبات استراتژیک جهانی را تضعیف کنند.

رهبران روسیه و چین در این بیانیه با تأکید بر اهمیت حفظ و تقویت ثبات استراتژیک جهانی تصریح کردند: کشورهای دارای سلاح هسته‌ای به صورت انفرادی گام‌های منفی متعددی برمی‌دارند که ثبات استراتژیک جهانی را تضعیف می‌کند، مسابقه تسلیحاتی را دامن می‌زند، خطر درگیری را افزایش می‌دهد و تهدیدی جدی برای صلح و امنیت بین‌المللی محسوب می‌شود.
این بیانیه می‌افزاید: روسیه و چین خواستار کنار گذاشتن ذهنیت جنگ سرد، حل مشکلات از طریق گفت‌وگوی برابر و مشورت‌های محترمانه متقابل، ایجاد اعتماد برای جلوگیری از محاسبات اشتباه خطرناک و خودداری از اقداماتی هستند که خطرات استراتژیک ایجاد می‌کنند.
پوتین و شی جین پینگ همچنین بر تعهد خود به بیانیه ۲۰۲۲ رهبران پنج کشور دارای سلاح هسته‌ای در مورد جلوگیری از جنگ هسته‌ای تأکید کردند.

واکنش به تعرفه‌های تجاری ترامپ

پوتین و شی در این بیانیه بدون اشاره مستقیم به اقدام دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا در تعیین تعرفه‌های گمرکی برای برخی کشورهای جهان،‌ خاطرنشان کردند: استفاده از محدودیت‌های تجاری و مالی توسط دولت‌های منفرد و انجمن‌های آنها، مانند اقدامات محدودکننده غیرقانونی یکجانبه و تعرفه‌های گمرکی تورمی، و همچنین سایر روش‌های غیربازاری رقابت، بر اقتصاد جهانی تأثیر منفی می‌گذارد.
در این سند آمده است: روسیه و چین معتقدند که چنین اقداماتی رقابت عادلانه را تضعیف می‌کند و مانع همکاری بین‌المللی در مبارزه با مهم‌ترین چالش‌های پیش روی همه بشریت، از جمله تضمین امنیت جهانی غذا و انرژی، می‌شود.
در این بیانیه مشترک همچنین می‌خوانیم: روسیه و چین، اقدامات برخی کشورها برای توقیف دارایی‌ها و اموال کشورهای خارجی را محکوم می‌کنند و بر حق چنین کشورهایی برای اعمال اقدامات تلافی‌جویانه مطابق با قوانین بین‌المللی تأکید دارند.
روسیه و چین همچنین توافق کردند که به طور فعال یک سیستم تجاری چندجانبه باز، فراگیر، شفاف و غیرتبعیض‌آمیز را ترویج دهند که محوریت اصلی آن سازمان تجارت جهانی است.

ابراز نگرانی از فعالیت‌های بیولوژیکی نظامی آمریکا

در بخش دیگری از بیانیه مشترک رؤسای جمهوری روسیه و چین آمده است: طرفین نگرانی خود را در مورد فعالیت‌های بیولوژیکی نظامی ایالات متحده و متحدانش که هم در سرزمین‌های ملی آنها و هم در خارج از این سرزمین‌ها انجام می‌شود، ابراز می‌کنند.

این بیانیه می‌افزاید: مسکو و پکن مطمئن هستند که چنین فعالیت‌هایی امنیت سایر کشورها و دیگر مناطق را تهدید می‌کند و باید متوقف شود.
در بخش دیگری از این بیانیه، مسکو و پکن، پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) را سنگ بنای رژیم بین‌المللی عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای توصیف کردند و اهمیت زیادی برای تضمین یکپارچگی، اثربخشی و جهان‌شمولی این سند قائل هستند.

این دو کشور همچنین تعهد خود را به کنوانسیون منع توسعه، تولید و انباشت سلاح‌های باکتریولوژیک (بیولوژیکی) و سمی و نابودی آنها مجدداً تأیید می‌کنند و از سایر کشورها می‌خواهند به طور مداوم آن را تقویت کنند، از جمله از طریق نهادینه‌سازی و تصویب یک پروتکل الزام‌آور قانونی با یک مکانیسم تأیید مؤثر.

در این سند آمده است: فدراسیون روسیه و چین از ایجاد جهانی عاری از سلاح‌های شیمیایی حمایت می‌کنند و خواستار رعایت کنوانسیون منع توسعه، تولید، انباشت و استفاده از سلاح‌های شیمیایی و نابودی آنها هستند. در این بیانیه آمده است: طرفین به اهمیت تلاش‌های چندجانبه برای جلوگیری از تروریسم شیمیایی اشاره می‌کنند و از تدوین یک کنوانسیون بین‌المللی برای سرکوب اقدامات تروریسم شیمیایی و بیولوژیکی در کنفرانس خلع سلاح در ژنو حمایت می‌کنند.

همکاری در شانگهای و بریکس و حمل و نقل دریای شمال

رهبران مسکو و پکن در ادامه این بیانیه اعلام کردند که آماده توسعه همکاری‌های راهبردی در سازمان همکاری شانگهای و گروه بریکس هستند.
در این بیانیه همچنین آمده است: به منظور ارتقای بیشتر همکاری‌های سودمند متقابل، طرفین توافق کردند که زیرساخت‌های حمل و نقل در مرز روسیه و چین را بهبود بخشند، کارایی حمل و نقل مسافر و بار، ترخیص گمرکی و رویه‌های بازرسی را افزایش دهند، ظرفیت ترانزیتی دو کشور را فعال، عملکرد روان کریدورهای حمل و نقل مرزی روسیه و چین را تضمین و همکاری‌های سودمند متقابل را در امتداد مسیر دریای شمال تقویت کنند.

جلوگیری از تلاش‌ عوامل خارجی برای مانع تراشی در روابط روسیه و چین

پوتین و شی جین پینگ در بخش دیگری از این بیانیه، حمایت قاطع خود را از یکدیگر در تضمین حاکمیت، تمامیت ارضی، امنیت و ثبات اعلام کردند.

آنها همچنین بر لزوم جلوگیری از هرگونه تلاش نیروهای خارجی برای مانع‌تراشی در توسعه عادی روابط بین دو کشور و دخالت در امور داخلی آنها تأکید کردند و حق انتخاب مستقل مسیر توسعه و حفظ هویت فرهنگی و تاریخی و ارزش‌های اخلاقی سنتی توسط دو کشور را یادآور شدند.

در این سند آمده است:‌ مسکو و پکن، با «دیپلماسی رهبران»، توافقات مهم حاصل شده توسط سران کشورها را به طور جامع و مداوم اجرا خواهند کرد، به حفظ تماس‌های نزدیک در سطوح عالی و بالا ادامه خواهند داد و سطح بالای تماس‌های بین دولتی، بین پارلمانی و بین حزبی را تضمین خواهند کرد.

در این بیانیه آمده است: برادری نظامی و سنت‌های کمک متقابل بین مردم فدراسیون روسیه و جمهوری خلق چین که در طول جنگ جهانی دوم شکل گرفت، پایه محکمی برای روابط روسیه و چین با مشارکت جامع و تعامل استراتژیک ایجاد کرد. و به لطف تلاش‌های مشترک، روابط بین روسیه و چین وارد دوران جدیدی شده و «به بالاترین سطح در تاریخ خود رسیده است و همچنان با اطمینان و جامع در حال توسعه است و الگویی نمونه از نوع جدیدی از روابط و همکاری‌های بین‌المللی بین قدرت‌های بزرگ و کشورهای همسایه اصلی در دنیای مدرن ارائه می‌دهد.

حمایت از افغانستان مستقل، صلح‌طلب و عاری از تروریسم و مواد مخدر

رؤسای جمهوری روسیه و چین در بخش دیگری از این بیانیه مشترک، قصد خود را برای افزایش همکاری‌های مشارکتی در جهت افغانستان، چه به صورت دوجانبه و چه در قالب‌های چندجانبه با هدف تسهیل توسعه افغانستان به عنوان یک کشور مستقل، بی‌طرف، متحد و صلح‌طلب، عاری از تروریسم و مواد مخدر، و همزیستی مسالمت‌آمیز با همه کشورهای همسایه، ابراز کردند.
در ادامه این بخش از بیانیه مشترک آمده است: مسکو و پکن نقش فعال و سازنده پلتفرم‌های منطقه‌ای را در حل و فصل سیاسی مسئله افغانستان مورد توجه و حمایت قرار می‌دهند، از جمله قالب مشورت‌های مسکو در مورد افغانستان، سازوکار کشورهای همسایه افغانستان، سازمان همکاری شانگهای، «چهار» منطقه‌ای (روسیه، چین، ایران و پاکستان).