گزارش

درمان با نسخه تئاتر | از تئاتر کاربردی و ضرورت به کارگیری آن در جامعه چه می دانید؟  


همشهری آنلاین _فاطمه عسگری نیا: آخرین کاری که از او در پایتخت اجرا شد و اتفاقا کلی هم مورد توجه مخاطبان در فضای مجازی قرار گرفت. نمایشنامه ای که در جمع معتادان متجاهر محله شوش به بهانه امدن زمستان اجرا شد. پروژه ای که نه تنها هنر را در کوچه پسکوچه های این محله قدیمی و آسیب خیز به نمایش در آورد بلکه یک گام عملی بود در جهت ترمیم زخم‌های عمیق اجتماعی افراد اسیب دیده که به مدد این اجرا حتی یک دو نفرشان هم به ارزوهایشان رسیدند. میلاد جباری مولانا معتقد است بهتر است تئاتر کاربردی کم کم جای خودش را در جامعه باز کند تا از این طریق بتوان مرهمی بر زخم های روحی و روانی افراد گذاشت. با او در گپ و گفتی دوستانه، درباره تئاتر کاربردی اطلاعات جالبی کسب کردیم.

درمان با نسخه تئاتر | از تئاتر کاربردی و ضرورت به کارگیری آن در جامعه چه می دانید؟  

انگار سالهای سال بود که منتظر بودند یکی از آنها درباره آرزوهایشان بپرسد، یکی به حسابشان بیاورد و ساعتی کنارشان به گپ و گفت بنشیند، نامشان در جامعه معتاد متجاهر شده است اما هر کدام برای خود زمانی اسم و رسمی داشته اند، یکی حسین بوده و همه او را به نام حسین مکانیک می شناختند دیگری فرزاد بوده و در بازار لوازم خانگی کار می کرده اما امان از اعتیاد که وقتی آتشش به جانشان افتاد و دارو ندارشان را پایش ریختند سقف خانه اشان شد آسمان پرستاره و بالش زیر سرشان مقواهای تکه پاره ای که حالا میلاد جباری مولانا از آنها خواسته بود آرزوهایشان را یکی یکی بنویسند. یکی نوشته بود “آرزو دارم برگشتن همه معتادان را به آغوش خانواده شان”، دیگری در حالیکه دست های سیاه و پینه بسته اش رمقی در خود نداشتند پاکی خود و همه همنوعانش را آرزو کرده بود و دیگری ساده و عاشقانه نوشته بود آرزو دارم مادرم را ببینم … همه این ها هرکدام پرده هایی از تئاتر کاربردی بود که به کارگردانی میلاد جباری مولانا در میدان شوش همراه با هنرنمایی معتادان بی خانمان اجرا شد. نمایشی که هدف از اجرایش دیده شدن دردهای این آدمهای اسیب دیده اجتماعی و شنیده شدن خواسته های دلشان بود. اجرایی کوتاه اما پرو پیمان به طوریکه هنوزم که هنوز است گوشه هایی از این تئاتر در فضای مجازی دست به دست می چرخد و مخاطبان خودش را دارد: «در این اجرا هدف ما اجرای یک نمایش نبود بلکه می خواستیم در یک فضای تعاملی از معتادان بی خانمان دعوت کنیم تا مشکلاتی را که اعتیاد برایشان بوجود آورده را در آیینه تئاتر ببینند و آنرا احساس کنند، شاید انگیزه ای شد برای تغییرشان. من معتقدم از آنجا که این افراد معمولا در حاشیه جامعه بوده و طرد شده اند تئاتر می تواند به آنها قدرت دوباره در مرکز توجه قرار گرفتن را بدهد و با دیدن شدن احساس کنند هنوز برای جامعه ارزش دارند.»

درمان با نسخه تئاتر | از تئاتر کاربردی و ضرورت به کارگیری آن در جامعه چه می دانید؟  

آرزوهای کارتنی برآورده شد
اجرای تئاتر درمانی در میدان شوش برای میلاد همراه با خلق صحنه های زیبا و جذابی بود که اصلا پیش بینی نشده بود: «از معتادان خواستم روی کارتن هایی که شب می خوابند آرزوهایشان را بنویسند و قرار بود تلاش کنیم این آرزوها تا حد ممکن برآورده شود. جالب بود که همه دلتنگ خانواده بودند و به یکدیگر کمک می کردند تا راه رسیدن به آزوهایشان را فراهم کنند. در بین افراد خبری از خودخواهی، بخل و حسد و کینه نبود و هر چه می خواستند همزمان برای دوستانشان هم آرزو می کردند.» در شب آرزوهایی که میلاد با تئاتر درمانی برای بی خانمانان شوش رقم زد یک معتاد بعد از حرف زدن با مادرش و رفع دلتنگی تصمیم به ترک اعتیاد گرفت و معتاد بهبود یافته دیگری با کمک تشکل های مردم نهاد صاحب شغل مناسبی شد.

درمان با نسخه تئاتر | از تئاتر کاربردی و ضرورت به کارگیری آن در جامعه چه می دانید؟  

درمان دردها با تئاتر درمانی

میلاد جباری مولانا که سالهای سال است می کوشد جای پای تئاتر کاربردی را در هنر نمایش و ابعاد زندگی اجتماعی مردم محکم کند معتقد است تئاتر کاربردی شاخه های مختلف دارد که تئاتر درمانی یکی از این شاخه هاست. شیوه ای که ما معتقدیم در درمان معتادان و جامعه بزرگی از بیماران از جمله بیماران روحی و روانی می توانیم استفاده کنیم و نتایج خوبی هم بگیریم : «دقیقا بر خلاف تئاتر سنتی که هدفش سرگرمی و انتقال پیام به تماشاگر است در تئاتر درمانی تمرکز روی مشارکت فعال افراد، تجربه احساسی و پردازش درونی آنها است. شیوه ای که به افراد کمک می کند احساسات سرکوب شده خود را بروز دهند و بعد از پردازش آسیب های روحی اشان راه بهتر برقراری تعامل با جامعه را پیدا کنند.»
میلاد جباری که این روزها همه تلاشش را به کار گرفته تا اولین مرکز تخصصی تئاتر درمانی کشور را در تهران راه اندازی کند معتقد است تجربه سالهای طولانی ام در حوزه تئاتر به من ثابت کرد که تئاتر یک سرگرمی نیست بلکه ابزاری قدرتمند برای درمان و رشد فردی است و برای اثبات این حرف از کراشناسان می خواهم در یک کارگاه روانشناسی تاثیرات تئاتر بر افراد اسیب دیده را بررسی کنند هر چند معتقدم تئاتر درمانی صرفا برای افراد اسیب دیده نیست و حتی از این ابزار می توان برای حل مشکلات ارتباطی افراد با همسر و فرزندانشان هم استفاده کرد.
درمان ترومای بازماندگان جنگ با تئاتر
جباری برای تکمیل توضیحاتش به نمونه های جهانی استفاده از تئاتر درمانی برای کمک به افراد جامعه اشاره می کند و می گوید: «جامعه ما امروز بیش از هر چیزی به گفتگو نیاز دارد و ما با کمک تئاتر کاربردی و تئاتر درمانی می توانیم سبک غلط زندگی امان را اصلاح کنیم. امروزه خیلی از کشورها برای بازماندگان جنگ که دچار تروماهای شدید می شوند یا بیش فعالی کودکان اتیسمی، زندانی ها و مجرمان در حبس از تئاتر درمانی کمک می گیرند. ما هم با توجه به ضرورت بکارگیری این سبک از هنر در درمان بیماریها در تلاشیم تا با کمک شهردرای تهران شاهد راه اندازی اولین مرکز تخصصی تئاتر درمانی کشور باشیم. تا از فعالیت های پراکنده در این حوزه جلوگیری کنیم درواقع ما امروز چیزی به نام تئاتر درمانی اصولی نداریم چرا که تئاتر درمانی مبانی خاص خود را دارد.»

دوگان در موزه عبرت
تئاتر کاربردی یک شاخه جدی به نام تئاتر میراث دارد. اجرای نمایش «دوگان» قرار است در همین بخش امسال از ۱۵ بهمن در موزه عبرت آغاز شده است. تفاوت این نمایش کابردی با نمایش های سنتی این است که مخاطب از همان اول شخصا درگیر تئاتر می شود. مفاهیم را درک می‌کند و مانند کتاب فقط آنها را نمی‌خواند زیرا خود مخاطب به عنوان زندانی وارد این موزه و نمایش می‌شود. درواقع امسال قرار است «دوگان» مخاطب را با رویکرد و مفاهیم متفاوتی از موزه عبرت آشنا کند.
نمایش «دوگان» قصه همان ۹ نفری است که برای پیدا کردن آنها کمیته‌ مشترک زیر و رو شد و در تپه‌های پشت زندان اوین آنها را کشتند. این بخشی از داستان است: «ما در این نمایش دنبال افرادی می‌گردیم که خودشان را میان مبارزان جا زده‌اند و پیدا کردن این افراد برعهده مخاطب است.»



منبع:همشهری آنلاین

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا