رازهای شگفتانگیز ساخت یک مسجد در امیریه
همشهری آنلاین- بهنام سلطانی:اگر از اهالی منیریه در باره یکی از خوشنامترین خیّران این محله پرسوجو کنید، حتماً از حاج حسین فخریه، مرد نیکوکاری که بخشی از زندگیاش را وقف کارهای خیرخواهانه کرد، نام میبرند.
خواندنیهای بیشتر را اینجا دنبال کنید
حاج حسین فخریه یکی از تاجران متمول تهرانی بود که عمده شهرتش مدیون مشارکت در فعالیتهای خیرخواهانه است و روایتهای مختلفی در باره سبک زندگی و سلوک او روایت شده است. نصرالله حدادی، تهران پژوه، فخریه را یکی از مفاخر و به عبارتی جزو مشاهیر محله منیریه میداند و میگوید: «حاج حسین فخریه جزو فخاران معروف تهران بود که در محله نازیآباد کوره آجرپزی داشت و به خاطر نزدیک بودن به محل کارش، سکونت در امیریه را انتخاب کرد. حضورش در این محله منشأ خیر و برکت بود. او در سال ۱۳۰۸ با کمک دوست دیرینهاش حاج حسین لرزاده و جمعی از خیّران تهرانی مسجد فخریه را ساخت. آن طور که قدیمیها روایت میکنند حاج حسین فخریه به اطرافیانش توصیه میکند که برای ساخت مسجد از بقیه دوستان فخار آجر بخرید؛ چون بر این باور بود که اگر آجرهای مسجد فخریه را از کارخانه خودش بیاورد ممکن است شبهه شرعی ایجاد شود.»
در ساخت مسجد فخریه در شمال میدان منیریه، چیزی بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار آجر به کار رفته است. انتقال آجر و بقیه مصالح به محله منیریه هم از داستانهای شنیدنی این محله است. حدادی در ادامه میگوید: «در آن سالها معمولاً مصالح را با چهارپایان جابهجا میکردند. حاج حسین فخریه که مردی منصف بود شرط گذاشت که روزی ۲ بار صبح و بعد از ظهر مصالح را بار حیوانات کنند و بار الاغ بیش از ۸۰ آجر، بار اسب و قاطر قاطر بیش از ۹۰ آجر و بار شتر بیش از ۱۰۰ آجر نباشد. توصیه دیگرش این بود که از نازیآباد تا شمال میدان منیریه و محل ساخت مسجد، به فاصله هر هزار متر برای حیوانات آب و علیق(کاه و یونجه) بگذارند و اگر حیوانی طی مسیر زخمی شد از پیمودن بقیه راه معاف شود. به دستور حاج حسین بعد از اتمام ساخت مسجد همه حیواناتی که مصالح را از نازیآباد به منیریه آورده بودند آزاد شدند.»
از محل دقیق خانه حاج حسین فخریه اطلاعی در دست نیست اما گفته میشود نیکوکار معروف دوره پهلوی اول حد فاصل سالهای ۱۳۰۸ تا ۱۳۱۲ که مسجد فخریه ساخته میشود در حوالی میدان منیریه زندگی میکرد تا روی مراحل ساخت مسجد نظارت داشته باشد.