درباره آداب سیزدهبهدر قزوینیها
عقاید و آداب و رسوم بسیار زیادی در خصوص سیزدهبهدر وجود دارد که مهمترین آنها رهاسازی سبزههای سفره هفتسین در چشمهها و جویباران و نیز گره زدن سیزه و پرتاب سنگ در رودخانه به منظور رفع نحسی است.
البته نباید فراموش کرد که مردم استان قزوین آئین خاص دیگری همانند سیزدهبهدر موسوم به پنجاهبهدر دارند که در نوزدهمین روز اردیبشهت همان پنجاهمین روز بهار برگزار میشود و با حضور در دامان طبیعت، باغستان سنتی قزوین، بوستانها و پارکها این مراسم را برگزار میکنند.
آداب و رسوم مراسم سیزدهبهدر در قزوین با سراسر کشور مشترک و مراسم این روز مانند آئین پنجاهبهدر مخصوص و منحصر به قزوین نیست.
چرا سیزدهبهدر؟ مردم ایران باستان، بر اساس سنت دیرینه ایرانی سیزدهم فروردین را پس از ۱۲ روز اول بهار به نشانه ۱۲ ماه برای رفع نحوست بیرون از خانه، شهرها و بلاد میگذراندند.
از عصر روز دوازدهم دیگر کسی برای عید دیدنی به منزل اقوام و دوستان نمیرفت و اگر میرفت کسی در را باز نمیکرد چون معتقد بودند نباید نحوست ایام را به خانه دیگران برد.
در گذشته خانوادههای قزوینی برای سیزدهبهدر به باغهای خود میرفتند و از رفتن به باغ دیگران خودداری میکردند و خانوادههایی که باغ نداشتند در صحرا و زمینهای کشاورزی این روز را سپری میکردند.
ارتباط فردا: اهالی قزوین با همین نیت اوایل صبح شال و کلاه میکردند و با برداشتن غذا و محتویات سفره هفت سین از قبیل آجیل و شیرینی به دامان طبیعت میرفتند و انواع غذا از جمله سبزی پلو و ماهی، آش رشته و دُیماج جزو پایههای اساسی سیزدهبهدر قزوینیهاست.
انجام انواع بازیها مانند الک دولک، هفت سنگ و بازیهای بومی و محلی در گذشته و والیبال، بدمینتون و فوتبال در این روز مرسوم است. برخی از آداب مشترک این روز قیچی کردن و گره زدن سبزه، انداختن سبزه در آب و پرتاب هفت سنگ در داخل چشمهها و جویبارها است.
بر اساس باور قدیمی شادی و خنده جزو برنامههای پایه این روز بوده و مردم معتقد بودند که خنده موجب فروریختن پلیدی میشود. مردم قزوین در روز سیزدهبهدر هفت قلوه سنگ را که نماد درد و رنج بوده به داخل رودخانه میانداخته و دعا میکردند سالی بدون درد و رنج را تجربه کنند.
زنانی که بچه نداشتند سبزه را قیچی میکردند و دختران دم بخت نیز به سبزه گره میزدند و این شعر را میخواندند که سیزدهبهدر/ سال دگر/ خانه شوهر/ بچه بغل که در واقع نمایانگر آرزوها و آمال مردم است.
انتهای پیام