مشهد در آستانه محرم؛ حرم رضوی سیاهپوش و آماده وداع با شهدا
خبرگزاری مهر، گروه استانها: همزمان با نزدیک شدن به ماه محرم، شهر مشهد و حرم مطهر رضوی حال و هوایی سراسر معنوی و حزن‌انگیز به خود گرفته است. خیابان‌ها و کوچه‌های اطراف حرم، تا بلندای گنبد طلایی، همه‌جا نشانه‌های استقبال از بزرگ‌ترین موسم سوگواری شیعیان دیده می‌شود. امسال اما، شور و شعور حسینی با اندوه مراسم وداع و تشییع ۱۰ شهید والامقام که در جنایت رژیم صهیونیستی به شهادت رسیده‌اند، پیوند خورده و فضای مشهد را دگرگون‌تر از همیشه ساخته است.
حرم مطهر رضوی؛ کوچه‌پس‌کوچه‌ها سیاهپوش و دل‌ها کربلایی
هنوز چند روزی به آغاز محرم باقی مانده، اما چهره شهر و حرم تغییر کرده است. پرچم‌های سیاه و کتیبه‌های عزا در خیابان‌ها، مغازه‌ها و میادین اصلی به اهتزاز درآمده و هر قدمی که به‌سوی حرم مطهر برمی‌داری، نشانه‌ای از آماده‌سازی برای عزاداری سیدالشهدا (ع) به چشم می‌خورد.
در صحن‌ها و رواق‌های نورانی حرم، خادمان با چهره‌هایی متأثر و لباس‌های سیاه، شبانه‌روز مشغول خدمت‌اند؛ مهرهای نماز مرتب و فرش‌ها غبارروبی شده است. کتیبه‌های عزا یکی پس از دیگری بر دیوارها نصب می‌شوند و دل‌نوشته‌های زائران که بر دیوارها چسبانده شده، با خطی درشت و بغضی فروخورده، فضا را کربلایی کرده است: «السلام علیک یا اباعبدالله…»، «ای به خون خفته‌ترین مظلوم تاریخ…».
یکی از خادمان شهر، در حالی که کتیبه‌ای سیاه را نصب می‌کند، با چشمانی اشکبار می‌گوید: این روزها دل ما بیشتر می‌لرزد. هر بار که یک پرچم مشکی بالا می‌رود، انگار داغ عاشورا تازه می‌شود.
آئین‌های آماده‌سازی؛ هر گوشه حرم قصه سوگ دارد
نیروهای خدمات عمومی آستان قدس با بیش از ۵۵۰ نفر در سه شیفت، شبانه‌روزی کار می‌کنند تا همه‌چیز برای عزاداری آماده باشد. از شستن ورودی پارکینگ‌ها و صحن‌ها تا رسیدگی به کبوتران آسیب‌دیده پشت‌بام‌ها، همه نشانه‌ای است از عشق و تعهد خادمان به میزبانی عزاداران حسینی.
صدای آرام روضه‌خوانی از بلندگوها پخش می‌شود و نور شبستان‌ها کم‌تر شده تا اشک‌ها راحت‌تر جاری شوند. در گوشه‌ای از صحن، چایخانه سیار با استکان‌های کوچک و ساده، عطر چای داغ را با ذکر «یا حسین» می‌آمیزد؛ هر دستی که چای تعارف می‌کند، دلش را با سلامی آرام نذر سیدالشهداء (ع) و امام رضا (ع) می‌کند.
مراسم وداع و تشییع ۱۰ شهید حملات رژیم صهیونیستی
امسال فضای معنوی محرم با وداع و تشییع ۱۰ شهید والامقام که در جنایت رژیم صهیونیستی به شهادت رسیده‌اند، رنگ و بوی خاص‌تری گرفته است.
طبق اعلام بنیاد شهید و امور ایثارگران خراسان رضوی، مراسم وداع با پیکر این شهدا پنجشنبه پنجم تیرماه، همزمان با نماز مغرب و عشاء در رواق امام خمینی (ره) حرم مطهر رضوی برگزار می‌شود.
مراسم تشییع نیز جمعه ۶ تیرماه از ساعت ۹:۳۰ صبح، از میدان بسیج به سمت حرم مطهر رضوی خواهد بود.
همزمان با سیاهپوشی شهر و حرم، دل‌های مردم مشهد و زائران با یاد شهدا گره خورده است. تصاویر شهدا در گوشه و کنار حرم نصب شده و صدای دعا و فاتحه برایشان در کنار اشک‌های عزاداران امام حسین (ع)، جلوه‌ای بی‌نظیر از پیوند عاشورایی و فرهنگ مقاومت آفریده است.
یکی از زائران اهل کرمان، با اشاره به این مراسم می‌گوید: محرم و شهادت در راه خدا دو روی یک سکه‌اند. این روزها در حرم امام رضا (ع)، یاد عاشورا و شهدای امروز عجیب به هم پیوند خورده است.
شهر، سیاهپوش و آماده عزاداری؛ مغازه‌ها، هیئت‌ها و مردم
در خیابان‌های اطراف حرم، هیئت‌های عزاداری محل‌های برپایی مراسم را آماده می‌کنند. مغازه‌داران و کسبه با نصب بیرق و پارچه سیاه، خود را برای استقبال از عزاداران مهیا کرده‌اند. راننده تاکسی‌ای که هر روز مسافران زیادی را به حرم می‌رساند، می‌گوید: شهر شلوغ‌تر شده اما همه با احترام و آرامش، راهی حرم می‌شوند. محرم در مشهد، یک حال و هوای خاص دارد که هیچ جای ایران مثلش را ندارد.
زائران و مسافران؛ با دل‌های شکسته و امید به شفاعت
در میان انبوه زائران، بانویی اهل اردبیل همراه دخترش ایستاده و چشم به پرچم سیاه دوخته است: هر سال برای محرم به مشهد می‌آییم. وقتی همه جا سیاهپوش می‌شود، انگار داغ عاشورا تازه می‌شود. این روزها برای سربازان وطن و شهدا هم دعا می‌کنیم.
مردی میان‌سال از شیراز، با صدایی بغض‌آلود می‌گوید: امسال نذر داشتم محرم را در مشهد باشم. حال و هوای معنوی حرم در این روزها وصف‌ناپذیر است؛ مخصوصاً امسال که وداع با شهدای مقاومت هم به این فضا افزوده شده.
زائر جوانی که برای نخستین‌بار محرم را در مشهد تجربه می‌کند، می‌گوید: وقتی وارد حرم شدم، دیدم همه جا سیاهپوش است. حتی خادمان هم حال و هوای عزا دارند. همه، با دل شکسته و امید به شفاعت امام حسین (ع) آمده‌اند.
آئین‌های ویژه؛ روضه، پذیرایی و همدلی
در کنار آماده‌سازی‌های ظاهری، برنامه‌ریزی برای برگزاری مراسم روضه‌خوانی، سخنرانی‌های مذهبی و پذیرایی از زائران نیز به‌طور جدی در دستور کار قرار گرفته است. موکب‌ها و چایخانه‌های مردمی در خیابان‌های اطراف حرم و صحن‌ها بر پا شده‌اند.
مسئول یکی از موکب‌ها می‌گوید: امسال با هماهنگی هیئت‌ها و کمک‌های مردمی، توانستیم امکانات بهتری برای عزاداران و زائران فراهم کنیم. حضور خانواده‌های شهدا حال و هوای خاصی به مراسم داده است.
محرم امسال، جلوه بصیرت و همبستگی ملت ایران
حجت‌الاسلام هادی صاحبقرانی، مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، درباره اهمیت ویژه محرم امسال و برنامه‌های ستاد محرم استان می‌گوید: محرم برای ملت ایران فقط یک ماه عزاداری نیست؛ فرصتی است برای بازخوانی هویت دینی و ملی. هر سال که پرچم سیاه عزای حسینی در حرم رضوی به اهتزاز درمی‌آید، پیام آزادگی، عزت و مقاومت به همه ایران و جهان مخابره می‌شود. شعار محوری امسال، «ایران حسین (ع) تا ابد پیروز است»، عصاره‌ای از روحیه مقاومت، ایمان و اتحاد ملت ایران است که ریشه در نهضت عاشورا دارد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی افزود: برنامه‌ریزی‌ها امسال با حساسیت و دقت بیشتری صورت گرفته است؛ جلسات متعدد با حضور مسئولان فرهنگی، نمایندگان هیئت‌ها، مداحان و وعاظ برای غنای محتوایی مراسم و پاسخگویی به نیازهای نسل جدید برگزار شده است.بهره‌گیری از فضای مجازی، تولیدات چندرسانه‌ای و توزیع کتاب‌هایی چون پیروز تاریخ و روایت پیروزی به گفتمان عاشورایی عمق بخشیده است.
وی گفت: امسال، در کنار روضه‌خوانی و سخنرانی، کارگاه‌های بصیرت‌افزا ویژه اقشار مختلف و سلسله همایش‌هایی با عنوان منادیان بصیرت، پرچمداران هدایت و طلایه‌داران هدایت برگزار می‌شود تا شور عزاداری با شعور عاشورایی همراه باشد.
صاحبقرانی افزود: اعزام نزدیک به سه هزار مبلغ و مبلغه به شهرها و روستاها، تقویت ارتباط میان مردم و روحانیت و پاسخگویی به شبهات و نیازهای معنوی جامعه از دیگر برنامه‌هاست. در حمایت از هیئت‌ها، تمهیدات ویژه‌ای برای تأمین ارزاق و تجهیزات اندیشیده شده تا هیچ مراسمی با مشکل مواجه نشود.
مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی امسال با برگزاری همایش شیرخوارگان حسینی و مراسم‌های نوجوانان، محرم به فرصتی برای تربیت نسل عاشورایی و انتقال ارزش‌های حسینی تبدیل شده است.حضور میلیونی زائران و عاشقان حسینی، به‌ویژه در مراسم وداع و تشییع شهدای مقاومت، حرم مطهر رضوی را به قلب تپنده شور و شعور حسینی بدل کرده است.
محرم، مدرسه تربیت اجتماعی و معنوی
حجت‌الاسلام محمدرضا شریفی، پژوهشگر حوزه و دانشگاه، درباره ابعاد مختلف محرم و رسالت عزاداران در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: محرم تنها یک مناسبت مذهبی نیست؛ مدرسه‌ای برای تربیت انسان و جامعه است. عاشورا پیام‌آور اصلاح‌گری، آزادگی و شجاعت در برابر ظلم است.
در جامعه امروز، عاشورا باید به زبانی ساده و کاربردی برای نسل جوان تبیین شود؛ شرکت در مراسم تنها برای اشک ریختن نیست، بلکه فرصتی برای بازنگری در رفتار فردی و اجتماعی و تمرین همدلی و دفاع از مظلوم است. یکی از کارکردهای مهم محرم، ایجاد همبستگی اجتماعی است. وقتی میلیون‌ها نفر، از هر طبقه و قومیت، با هم عزاداری می‌کنند، هویت جمعی و انسجام ملی تقویت می‌شود.محرم یادآور مسئولیت فردی و اجتماعی ماست و اگر امروز ایران اسلامی مقاوم است، ریشه در فرهنگ عاشورایی دارد.توصیه من به عزاداران این است که محرم را به فرصت خودسازی و خدمت به مردم تبدیل کنند و از امام حسین (ع) درس آزادگی و شجاعت بگیرند.»
شهرستان‌ها و روستاهای اطراف؛ همدلی و شور حسینی
حال و هوای محرم تنها محدود به مشهد نیست. شهرستان‌های استان خراسان رضوی نیز آماده پذیرایی از عزاداران و برگزاری مراسم سوگواری هستند. از نیشابور و سبزوار تا تربت حیدریه و فریمان، مساجد و حسینیه‌ها سیاهپوش شده و مردم با شور و اشتیاق، آئین‌های سنتی را برپا می‌کنند.
در روستاهای اطراف مشهد، مردم با کمک یکدیگر، نذری و غذا برای عزاداران آماده می‌کنند و فضای معنوی خاصی حاکم است.
این روزها، مشهد و حرم مطهر رضوی، جلوه‌گاهی از همدلی، معنویت و شور حسینی است. سیاهپوشی شهر و حرم، نصب کتیبه‌ها، برنامه‌ریزی هیئت‌ها و حضور پرشور زائران، نشان از آمادگی کامل برای استقبال از ماه محرم دارد.
امسال با پیوند عزاداری حسینی و وداع با شهدا مشهد بار دیگر به کربلای ایران بدل شده است.دل‌های شکسته و اشکبار زائرانی که به امید شفاعت سیدالشهدا (ع) و به نیت عزاداری راهی مشهد شده‌اند، در کنار مادران و خانواده‌های شهدا، تصویری بی‌نظیر از معنویت و عزت آفریده‌اند.
هر سال با آغاز محرم، این شهر معنویت و حزن را به هم گره می‌زند، اما امسال، عطر شهادت و مقاومت نیز در صحن و سرای رضوی پیچیده است؛ گویی مشهد، میزبان کربلای دیروز و امروز است.
