درختان با آبیاری مکانیزه زنده می‌مانند

همشهری – محمد سرابی‌:شهرداری‌های کلانشهرهای جهان با استفاده از شبکه‌های لوله‌کشی مکانیزه مخصوص فضای سبز و محاسبه دقیق میزان نیاز آبی هر تکه از پارک‌های شهری، مقدار آب در اختیار خود را به دقت تقسیم‌ می‌کنند تا شهروندان همچنان بتوانند از فضای سبز شهرها بهره‌مند شوند.

هند

آبیاری تحت فشار

شهر بنگلور قبلا به‌عنوان یک باغ – شهر شناخته می‌شد، اما میزان فضای سبز آن در مدت ۵۰سال از ۶۰درصد به کمتر از ۵درصد در سال گذشته میلادی رسید. شهرداری بنگلور برای احیای درختان و فضای سبز شهر طرح‌هایی را شروع کرده که بخش مهمی از آن تامین آب برای حفظ باقیمانده درختان است. ۲پارک بزرگ شهر که «باغ لعل» و «کوبون پارک» نام دارند، مجموعا بیش از ۴۰۰هکتار مساحت دارند. شهرداری دریاچه مصنوعی درون پارک کوبون را که برای مدت زیادی رها شده بود، لایروبی کرد تا به‌عنوان مخزن ذخیره آب استفاده شود. آبی که به این شیوه ذخیره می‌شود به شبکه آبیاری تحت فشار هدایت می شود و از طریق ۱۰۰۰آبپاش خودکار به فضای سبز می‌رسد. در مقایسه با روش‌های قدیمی آبیاری، این کار باعث ۶۰درصد صرفه‌جویی در مصرف آب می‌شود.

تجربه باغ‌های شهری

مجموعا ۱۲۰۰قطعه فضای سبز در بنگلور وجود دارد که مدیریت آن با شهرداری است. قبلا از ۸۰۰چاه آب برای آبیاری فضای سبز این پارک‌ها استفاده می‌شد، اما حالا تعداد زیادی از این چاه‌ها خشک شده است. در اینجا سابقه تاریخی باغ لعل به‌کار گرفته شده است. این بوستان نزدیک ۲۰۰سال قبل به‌وجود آمد و در دوران استعمار، یک گلخانه بزرگ در آن ساخته شد. تجربه پرورش گیاهان بومی هندوستان در این باغ باعث شد که شهرداری بتواند میزان نیاز هر گیاه به آب را مشخص کند. تحقیقات نشان داد برخی گیاهان کوچک پارک‌های بنگلور فقط مقدار اندکی در حد ۱۰۰سی‌سی آب در روز نیاز دارند. اکنون با آبیاری تحت فشار، سهمیه‌بندی آب بین پارک‌ها مشخص و مقدار زیادی از ذخیره آبی شهر حفظ شده است.

مراکش

آبیاری قطره‌ای

مراکش در سال‌های اخیر با مشکل شدید کمبود آب روبه‌رو شده است؛ تا جایی که پروژه‌های بزرگ شیرین کردن آب دریا در این کشور درحال ساخت و بهره‌برداری است، اما برای فضای سبز شهرها نمی‌توان از آب‌شیرین‌کن استفاده کرد؛ زیرا هزینه زیادی دارد و بیشتر برای تولید آب آشامیدنی مقرون به صرفه است. ۱۰سال قبل برای افزایش فضای سبز شهر «رباط» بوته‌های زیادی در این شهر کاشته شد، اما میزان آب مورد نیاز این بوته‌های جدید زیاد بود و دوام چندانی هم نداشتند. نوعی درخت نخل بادبزنی که بومی مکزیک بود هم در این شهر کاشته شد، ولی مشکل اصلی که کمبود آب بود مانع گسترش فضای سبز می‌شد. شهرداری رباط تصمیم گرفت ابتدا با ساخت شبکه آبرسانی مخصوص فضای سبز، این مشکل را رفع کند. آب موردنیاز هم از تصفیه فاضلاب شهری به‌دست می‌آمد. با ساخت چند تصفیه‌خانه و هدایت پساب به شبکه‌ آبرسانی قطره‌ای پارک‌ها، حجمی معادل آب آشامیدنی شهرهای کوچک‌تر مراکش نظیر عین‌العوده و تمسنا صرفه‌جویی شد.

حفظ چمن زمین گلف

پارک حسن دوم در قلب پایتخت در زمینی به مساحت ۳۲هکتار قرار دارد و از طریق آبیاری قطره‌ای آبیاری می‌شود. چمن زمین گلف شهر رباط نیز با استفاده از آبیاری قطره‌ای زنده نگه داشته می‌شود و امسال میزبان رقابت‌های بین‌المللی گلف است. ۶ایستگاه پمپاژ در شهر ساخته شده‌ و ۴۰۰کیلومتر خط لوله، آب مورد نیاز را جابه‌جا می‌کند. شهروندان هم می‌توانند در ۱۵ایستگاه با پرداخت پول این آب تصفیه‌شده را بخرند.

با توجه به موفقیت شهرداری رباط در استفاده از سامانه‌های دقیق آبیاری قطره‌ای، شهرداری‌های ۲شهر کازابلانکا و طنجه در این کشور هم به‌دنبال اجرای این الگو هستند.